۳۰۰ روز کار بدون مزد در معادن شرق گلستان تعداد کارگران یک معدن را از حدود ۵۰۰ نفر به ۴۰۰ کارگر رساند و هم‌اکنون نیز شنیده می شود ۲۴ کارگر در لیست اخراج قرار دارند.
به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از مهر، هر زمان صحبت از کار سخت و زیان‌آور می‌شود هر کس شغل خود را سختتر از سایرین می داند، اما مطابق قانون کار در معدن جزو مشاغل سخت و زیان‌آور تلقی می‌شود. کاری که در آن نه از دستمزد خوب خبری هست و نه امنیت شغلی و رفاه مناسب و اگر مانند معدنچیان گلستانی معوق شدن ۱۰ ماه حقوق را به آن اضافه کنید نمی‌دانم چه انگیزه‌ای به‌جز اجبار برای به دست آوردن لقمه‌ای نان حلال و بیکار نشدن باقی می‌ماند.
صبح آخرین چهارشنبه دی‌ماه بود که تعدادی از کارگران معادن شرق گلستان و خانواده‌هایشان نه به نشانه اعتراض به‌سختی کارشان بلکه به دلیل معوق شدن حقوق و مزایای سنواتی و سه ماه رد نشدن لیست بیمه در مقابل فرمانداری رامیان و آزادشهر تجمع کردند.
تحصن و تجمعی که باهدف حل مشکل شکل گرفت و تا حدود یک ماه نه‌تنها از وسعت این حلقه کاسته نشد بلکه روزبه‌روز دایره آن گسترده‌تر شد. اکنون که از آغاز این اعتراضات کارگری، سه ماه می گذرد امید می‌رفت حداقل با وعده های اعلام شده مسئولان بخشی از مشکلات برطرف شده باشد. جواد صادقلو فرماندار رامیان در همان مقطع اعلام کرد که مقرر شده اداره تامین اجتماعی شهرستان، پیگیر مطالبات بدهی گذشته بیمه کارگران معدن نباشد و تمامی دفترچه های بیمه تامین اجتماعی کارگران معادن تمدید شود و تعویض دفترچه ها منوط به پرداخت هفت درصد جاری بیمه کارگران شود. او معادن شهرستان را هم موظف کرده بود حقوق جاری معدنچیان را تاپایان سال پرداخت کنند.
هیچ‌کس پاسخگوی کارگران نیست
حال به سراغ یکی از کارگران معادن شرق گلستان که جزو نخستین تحصن‌کنندگان در مقابل فرمانداری آزادشهر بود رفتیم تا از آخرین وضعیت این معدنچیان آگاه شویم. او که به گفته خودش از افرادی است که نامش در لیست اخراجی هاست، از بیان فامیل خود خودداری کرد، و گفت: طبق قانون کار کارگران مشاغل سخت باید از حقوق و مزایای بیشتری نسبت به سایر کارگران برخوردار باشند، قانونی که در مورد کارگران معادن گلستان صدق نمی‌کند.
علی ادامه داد: مطابق ماده ۵۲ قانون کار این کارگران نباید بیشتر از ۶ ساعت در روز و ۳۶ ساعت در هفته کار کنند درحالی‌که هم‌اکنون روزانه بیش از ۱۵ ساعت کار می‌کنیم و حقوق و مزایای ما پرداخت نمی‌شود.
وی به نبود امکانات رفاهی و بهداشتی در معادن گلستان اشاره و اضافه کرد: نبود مباحث ایمنی در کارگاه‌های معدن به‌گونه‌ای است که احتمال بروز حوادث ناشی از کار و حتی مرگ بسیار زیاد است.
این کارگر که بیش از ۲۰ سال سابقه کار در معادن شرق استان دارد، تصریح کرد: در کنار مشکلات و معضلات موجود کار، بیشتر از ۱۰ ماه است که حقوق و مزایای سنوات خدمت را دریافت نکرده‌ایم و حق بیمه سه ماه گذشته ما نیز پرداخت‌نشده است.
وی با بیان اینکه هیچ‌کس پاسخگوی کارگران معادن گلستان نیست، خاطر نشان کرد: بارها حدود ۴۰۰ کارگر و به همراه خانواده‌هایمان در مقابل فرمانداری رامیان و آزادشهر تحصن کرده‌ایم، اما هیچ گوش شنوایی برای شنیدن مشکلات ما وجود ندارد.
او از تحصن های پی در پی کارگران مقابل استانداری گلستان و فرمانداری های رامیان و آزادشهر خبرداد و اظهار کرد: مقرر شد ۶ ماه حقوق معوق سال ۹۴ و بخشی از سنوات سال ۹۳ پرداخت شود اما تنها بخشی کمی از معوقه‌ات پرداخت شد و همچنان ۱۰ ماه حقوق و سنوات طلبکار هستیم.
علی ادامه داد: هم‌اکنون نیز پس از گذشت ۱۷ روز از سال جاری هنوز کار آغاز نشده است و در دیدار روز گذشته نمایندگان کارگران، مدیران معادن بر اخراج ۲۴ کارگر که در اعتصاب‌ها حضور داشتند تأکیددارند.
وی تصریح کرد: مشکلات مالی، حقوق و مزایای معوق و دیگر مشکلات موجود تعداد کارگران را از حدود ۵۰۰ نفر به ۲۰۵ نفر رسانده که از این تعداد تنها ۴۸ نفر بازنشسته شده‌اند و تعدادی از آن‌ها همچنان دچار مشکلات برای دریافت حقوق بازنشستگی هستند.
وی با اشاره به اینکه هیچ یک از مدیران معدن پاسخگوی کارگران نیستند، خاطر نشان کرد: متاسفانه مدیران حتی حاضر به دیدار با کارگران و شنیدن صحبت های ما نیستند.
این معدنچی اضافه کرد: با شرایط موجود ما همچنان حاضر به ادامه فعالیت هستیم زیرا چاره ای نداریم اما از همین الان، اعلام شده تا ۴ یا ۵ ماه آینده حقوقی پرداخت نخواهد شد.
واگذاری غیرقانونی شرکت
یک منبع آگاه در معادن شرق گلستان که نخواست نامی از وی ذکر شود،گفت: هم‌اکنون همه معادن شرق گلستان با مشکل مالی مواجه نیستند و همچنان یک وعده‌غذای گرم و حقوق کارگران پرداخت می‌شود.
وی افزود: معدن زمستان یورت (قشلاق)، ملج آرام و شمال شرق ازجمله معادنی هستند که بیش از ۱۰ ماه حقوق کارگران را پرداخت نکرده‌اند.
وی به منشأ مشکلات پیش‌آمده اشاره و واگذاری معادن به ذوب‌آهن اصفهان را غیرمنطقی دانست و اظهار کرد: همان‌گونه که اصل ۴۴ قانون بر سیاست خصوصی‌سازی تأکید دارد، قانون اساسی نیز تأکید می‌کند، کارگاه‌های دولتی که زیان‌آور هستند، دولت باید نخست آن‌ها را به سود‌دهی رسانده و سپس به بخش خصوصی واگذار کند؛ حال پیگیری کنید که آیا شرکت‌های زغال‌سنگ گلستان سود ده بودند که واگذار شدند.
وی به وعده‌های داده‌شده در خصوص حل مشکلات پرداخت حقوق، سرویس حمل‌ونقل، سوخت، غذا و بیمه کارگران اشاره کرد و افزود: وعده‌ها تاکنون در حد حرف باقی‌مانده و کارگران در ۱۰ ماه گذشته حتی حقوق ۷۰۰ هزارتومانی خود را نیز دریافت نکرده‌اند.
وی تصریح کرد: در این مدت هرگاه کارگران اعتراض کردند از آن‌ها خواستیم به کار خود ادامه دهند اما مسئولان بدعهدی کردند و امروز کارگران حتی قادر به تأمین مایحتاج ضروری زندگی خود نیز نیستند.
وی اظهار کرد: هنگامی‌که مسئولان شرکت به بند‌های ۱۱ گانه تعهدات خود و حتی مواردی چون پرداخت حقوق و بیمه تکمیلی کارگران همیشه در معرض خطر معادن عمل نمی‌کنند، ما مجبوریم به فرماندار، استاندار، نماینده مردم در مجلس و دیگر مسئولان برای نظارت و احقاق حقوق خود مراجعه کنیم.
وی ادامه داد: آیا مفهوم اجرای اصل ۴۴ و خصوصی‌سازی این بوده که پول‌های واریزی و درآمدهای شرکت صرف پرداخت بدهی و امور نامعلوم شود و حقوق کارگران ماه‌ها پرداخت نشود یا کارگران ما امروز حتی مواد لازم برای ادامه استخراج را در اختیار نداشته باشند.
نماینده مردم آزادشهر و رامیان پاسخگو نبود
موضوع را از معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه‌ای استاندار گلستان پیگیر شدیم و علی مرگدری گفت: استانداری به عنوان تسهیل‌کننده و پیگیر مسائل دستگاه‌های اجرایی و مردم، پیگیر حل مشکل کارگران معدن بوده و هست.
وی از برگزاری نشست کارگروه اشتغال با محوریت مشکلات معادن شرق استان در ماه‌های قبل خبر داد و افزود: مدیرعامل این شرکت در این جلسه حضور داشت و به جزییات مشکلات و معضلاتی که معادن استان با آن مواجه هستند اشاره کرد و مقرر شد مشکلات در استان حل‌وفصل شود.
وی ادامه داد: ما در حوزه سیاست‌گذاری و مدیریت ورود می‌کنیم اما جزییات این جلسه و پیگیری‌های انجام‌شده را می‌توانید از سازمان صنعت، معدن و تجارت استان جویا شوید.
هیچ کارگری از معادن اخراج نمی‌شود
به خواسته معاون استاندار گلستان سراغ رئیس صنعت، معدن و تجارت استان گلستان رفتیم تا درباره مشکلات معدن کاران شهرستان آزادشهر و رامیان و پرداخت نشدن چند ماه از حقوق این کارگران پرس و جو کنیم. حسینقلی قوانلو، از بررسی مشکلات این کارگران در کارگروه اشتغال خبرداد و اظهار کرد: مقرر شد از طریق تسهیلات یک و نیم میلیارد تومانی، ۲.۵ ماه از حقوق معوق کارگران معادن پرداخت شود. همچنین مقرر شد حدود ۲.۵ ماه از حقوق معوق کارگران معادن شرق از محل تولید زغال پرداخت شود
قوانلو در شرایطی که کارگران از مشکلات فراوان در معدن گله داشتند گفت که از حدود سه ماه قبل تاکنون مشکلات حل‌شده و بخش اعظم معوقه ها پرداخت‌شده است.
وی تصریح کرد: درگذشته دولت در این راستا کمک‌هایی انجام می‌داد اما اکنون این معادن خصوصی شده و دولت نمی‌تواند کمک چندانی داشته باشد. این مشکلات در بیشتر معادن زغال‌سنگ کشور وجود دارد و پائین آمدن قیمت جهانی زغال‌سنگ و افزایش هزینه‌های تولید آن در ایران از مهم‌ترین علت‌های مشکلات معادن در داخل کشور است.
وی اضافه کرد: مشکلات معدن کاران گلستان و پرداخت نشدن حقوق آن‌ها به علت مشکلات ذوب‌آهن اصفهان است و مسئولان پیگیر رفع این مشکلات هستند.
وی اظهار کرد: ۹۹ درصد تولیدات این معادن را ذوب‌آهن اصفهان خریداری می‌کند اما همین مشکلات و رکود ایجادشده در صنعت ساختمان سبب شده که کارخانه ذوب‌آهن در تأمین اعتبار با مشکل مواجه شود.
به گفته قوانلو به دلیل داشتن چک‌های برگشتی و بدهی سنگین به تأمین اجتماعی و دارایی پروسه دریافت تسهیلات کمی طول کشید و با پیگیری‌ها و رایزنی‌های انجام‌شده این تسهیلات پرداخت و حقوق معوق کارگران واریز شد.
وی همچنین اظهار کرد: تمام کارگران معادن شرق استان حقوق معوق ۱۰ ماهه ندارند بلکه به‌طور میانگین ۳ تا ۴ ماه حقوق دریافت نکرده‌اند.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان گلستان بابیان اینکه با این تسهیلات تنها حدود ۳ ماه از حقوق معوق کارگران باقی می‌ماند، گفت: این کارگران باید تحمل داشته و صبر کنند تا کارخانه ذوب‌آهن توانایی پرداخت داشته باشد و معادن هم بتوانند حقوق کارگران را پرداخت کنند.
قوانلو با تأکید بر اینکه تاکنون هیچ کارگری در ماه‌های گذشته از معادن استان اخراج نشده است، خاطرنشان کرد: اما حدود ۴۰ نفر در آستانه بازنشستگی هستند که به دلیل مشکلات مالی و بدهی حدود ۴۰۰ میلیون تومانی به تأمین اجتماعی، مباحث اداری و حقوقی آن‌ها انجام‌نشده است.
وعده های مسئولان درباره پرداخت حقوق کارگران و اخراج نشدن آن ها در شرایطی است که تعدادی از کارگران بدون کار و کابوس اخراج شب خود را صبح می کنند و همچنان معدنچیان حقوق و مزایای فعالیت های طاقت فرسای خود را دریافت نکرده اند.
