گلدشت اهواز: تبعیض و محرومیت از خدمات شهری/ گزارش تصویری

در منطقه حاشیه‌ای گلدشت که در محدوده کلان شهر اهواز است، تنها یک دبستان کانتینری با ۴ کلاس درس و ظرفیت ۱۶۰ دانش‌آموز وجود دارد. «کوی گلدشت» در حد فاصل سه راه خرمشهر به سمت ملاشیه (حدود ۲۰ کیلومتری مرکزشهر اهواز) بیش از ۲۰ هزار نفر جمعیت و ۱۰۰۰ دانش‌آموز مقطع ابتدایی دارد. این  منطقه شهر نه سیستم فاضلاب دارد و نه سیستم آب سالم و خدمات بهداشت عمومی.

به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از رادیو زمانه، بیشتر ساکنان گلدشت روستانشین‌های عرب زبان بوده‌اند که طی سال‌ها زمین‌های خود را به دلیل تقسیم ارضای و سیاست‌های «عرب‌زدایی» در منطقه خوزستان از دست داده‌اند. آن‌ها برای کار در راه آهن و صنعت نفت به این منطقه حاشیه‌ای آمده‌اند و ماندگار شده‌اند. سیاست‌های تبعیض قومی دولت‌های مرکزی هم مزید بر علت شده و این مناطق بیش از ۶۰ سال است که جزئی از شهر اهوازند اما از خدمات شهری محروم‌اند.

فقدان آسفالت مناسب در خیابان‌های گلدشت، عدم وجود اتوبوس‌های خط واحد، نبود روشنایی معابر، نبود سیستم جمع آوری زباله شهری، وضعیت نامطلوب بهداشت و کمبود فضاهای آموزشی و ورزشی از جمله مشکلات این منطقه هستند.

منطقه گلدشت همچنین محل یکی از بازار‌های سنتی اهواز است که خود زباله و آلاینده‌های بسیاری را به محیط می‌افزاید. با این حال شهرداری اهواز حتی به منطقه بازار گلدشت هم سرویس نمی‌دهد.

کوی گلدشت یکی از قدیمی‌ترین مناطق اهواز است که ۶۵ سال قدمت شهری دارد اما با وجود گذشت سال‌ها هنوز وضعیت این منطقه بهبود نیافته است.

نبود امکانات بیشتر از همه زندگی و آموزش دختران گلدشتی را به خطر می‌اندازد. خانواده‌ها می‌گویند به دلیل نبود مدرسه مجبور هستند که فرزندان خود را به مناطق دیگر بفرستند. در این بین به دلیل مسافت دور مدارس از گلدشت، دختران از تحصیل باز می‌مانند.

دانش آموزان گلدشتی حداقل ۱۰۰۰ نفر هستند اما تنها بین ۱۶۰ تا ۲۰۰ نفر آن‌ها در مدرسه منطقه ثبت نام می‌شوند و تا پایه چهارم ابتدایی درس می‌خوانند. برای ادامه تحصیل آن‌ها باید حداقل ۲۰ کیلومتر طی کنند تا در اهواز مرکزی به مدرسه بروند.

گلدشت تنها منطقه عرب‌نشین و حاشیه‌ای اهواز نیست؛ در این شهر ١٩ منطقه حاشیه‌نشین وجود دارد.

از جمله دیگر مناطق حاشیه‌ای اهواز می‌توان صیاحی، شیلنگ آباد، رزمندگان، گل بهار، کریشان، عین الدوّا، ملاشیه، چنیبه، جنگیه، کوت عبدالله، کانتکس، قلعه کنعان، کوی طاهر، آل صافی، منبع آب، حصیرآباد، زرگان، زوویه ١ و زوویه٢ را برشمرد.

آمارهای رسمی نشان می‌دهد که حاشیه‌نشینان اهواز حداقل ۵٠٠ هزار نفر هستند که ٣۵ درصد کل جمعیت اهواز را تشکیل می‌دهند.

عشایر هم طی سال‌ها به زور دولت مرکزی ساکن شده، از کوچ منع شده و به اهواز به دنبال کار آمده‌اند.

بیشتر حاشیه نشینان اهواز عرب هستند اما در حاشیه‌ها عشایر لر، بختیاری و ترک هم زندگی می‌کنند.

مصادره وسیع زمین‌های کشاورزان عرب از دوران قاجار توسط فئودال‌های وابسته به حکومت مرکزی آغاز شد.

عشایر عرب، لر و ترک را هم از دوران صفویه به اجبار در چندین مقطع ساکن کردند و این سیاست در دوران حکومت قاجار، پهلوی و جمهوری اسلامی به ویژه در دوران ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی ادامه داشت.

هزاران کشاورز و عشایر کوچنده عرب، لر و ترک در طی سال‌ها در فقیر‌ترین مناطق اهواز ساکن شده‌اند و سیاست‌های قومی هم در محروم نگه داشتن این مناطق تاثیر داشته است.