زندان قرچک ورامین، زندانی است با شرایط کاملا غیراستاندارد و غیر بهداشتی که زندانیان زن در آن نگهداری می شوند و طی چند سال اخیر سال اخیر بسیاری از سازمانهای حقوق بشری و زندانیان محبوس در این زندان در باره وضعیت نابه سامان آن هشدار داده اند.
به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران، زندان قرچک ورامین در ابتدا مرغداری و سپس مرکز ترک اعتیاد مردان بوده است. سپس به زندان زنان تغییر کاربری داد. این زندان ۱۰ سالن دارد که سالن‌های ۵ تا ۱۰ بندهای مشاوره زیر نظر شهرداری تهران هستند.
هر کدام از سالن‌ها گنجایش کم‌تر از صد نفر را دارد، اما به طور معمول در آن‌ها بیش از دویست نفر زندگی می‌کنند. در مواقعی این عدد به ششصد نفر هم رسیده است.
تعداد کل زندانیان بین هزار و پانصد تا بیش از دو هزار نفر در نوسان است.
در میان زندانیان بیماری های متعدد و حاد از جمله ایدز هپاتیت شایع است که عدم وجود امکانات دارویی فضای محدود بهداشت نامناسب به گسترش این بیماری ها در میان زندانیان دامن می زند.
یکی از زندانیان سیاسی سابق زندان قرچک در مصاحبه با تارنگار حقوق بشر در ایران در خصوص شیوع بیماری ایدز این زندان می گوید: «مسئولان هر چند مدت یک بار با سرنگ از زندانیان تست ایدز می گیرند؛ مشخص نیست که این سرنگ ها برای چند نفر استفاده می شود یا از کجا می آید. اگر زندانی از دادن آزمایش امتناع کند با او برخورد می شود.»
آب زندان قرچک «شور» است و زندانیان از این آب برای استحمام و شست و شوی وسایل استفاده می کنند؛ این معضل موجب شیوع بیماری های پوستی و چشمی در زندانیان شده است.
زندانیان سابق این زندان می گوید: «آب شور و تلخ قرچک برای شستن لباس هم مناسب نیست و خط شوره‌ای که بر روی لباس بر جا می‌گذاشت، نیازمند تلاش دوباره‌ای برای پاکسازی بود. از حوضچه کوچکی که به اصطلاح شیر آبی آشامیدنی داشت با ارفاق می‌شد برای مسواک زدن استفاده کرد و تلاش بچه‌ها برای آشامیدن از آن با حالت تهوع شدید، ناموفق مانده بود. در زندان برای آشامیدن آب هم باید پول داشته باشید تا بتوانید بطری آب معدنی را از فروشگاه زندان تهیه کنید.»
میوه و سبزیجات و همچنین گوشت در بیشتر روزهای هفته جزو جیره زندان نیست و طبعاً تنها کسانی می‌توانند به این اقلام دسترسی داشته باشند که پول داشته باشند و بتوانند از فروشگاه زندان خرید کنند.
در سالن های این زندان بین ۲ الی ۴ دوش حمام موجود است؛ بیشتر دوش ها حامل آب سرد و تعداد محدودی حامل آب «جوش» است. در برخی از حمام های این زندان روزانه دو ساعت آب گرم قابل استفاده فراهم می شود.
هر سالن حداکثر سه دستشویی دارد که وضعیتشان از نظر بهداشتی اسفناک توصیف شده است.
در میان زندانیان خودارضایی با شیلنگ توالت و هم‌جنس‌گرایی به طور متداول دیده می شود که موجب گشته بیماری های جنسی و روانی به شدت بین زندانیان شایع شود.
تا کنون گزارش های متعددی از تجاوز به زندانیان این زندان منتشر شده است.
در یکی از این گزارش ها عنوان شده که یک زندانی به دنبال مورد تجاوز قرار گرفتن به وسیله «تی» فوت شده است و زندانی متجاوز همچنان در کنار دیگر زندانیان زن نگهداری می شود.
شماری از زندانیان همراه با فرزندان خود در این زندان محبوس اند؛ این کودکان نیز در این محیط اسفناک نگهداری می شوند.
شایان ذکر است که مسئولان زندان به بهانه های مختلف همچنون خرید گاز یخچان و به طور کلی رسیدگی به وضعیت زندان از زندانیان پول می گیرند با این حال تغییری در وضعیت زندان صورت نمی گیرد.
زندانیان محروم در قرچک ورامین هر روز بیش از هشت ساعت برای کارخانجات «حامی» که زیر نظر قوه قضائیه است، کار می‌کنند. دستمزد آن‌ها اما فقط ۳۸ تا ۵۴ درصد دستمزد مصوب برای کارگران ایرانی‌ست.
نیمی از این دستمزد به خانواده زندانی تعلق می‌گیرد و ۲۵ درصد برای زندانی پس‌‌انداز می‌شود و ۲۵ درصد به زندانی تعلق می‌گیرد.
شماری از مسئولان و مقامات کشور همچون معصومه ابتکار و شهیندخت مولارودی طی سال های اخیر از این زندان بازدید کردند، ولی از آن زمان تا به حال تغییری در شرایط زندانیان ایجاد نشده است.
به گفته زندانیان؛ در زمان این بازدید ها مسئولان حتی با یک زندانی نیز هم کلام نشده و در خصوص مشکلاتشان سوالی نکرده اند.
