وحید اصغری، دانشجوی انفورماتیک که در سال ۱۳۷۸ از سوی نیروهای اطلاعات سپاه بازداشت شده، با گذشت نزدیک به هشت سال همچنان با حکم بازداشت موقت درحبس است و اجازه درمان اثرات ناشی از شکنجه، مرخصی وملاقات حضوری به او داده نمی‌شود.
این زندانی سیاسی که دو بار به اعدام محکوم شده و در نهایت حکم ۱۸ سال حبس برایش صادر شده، با اعتراض به این حکم، از اسفند ۱۳۹۳ در انتظار صدور رای دادگاه تجدیدنظر است و همچنان بدون داشتن حکم محکومیت قطعی در بازداشت به‌سر می‌برد.
به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از عدالت برای ایران، براساس تحقیقات پیشین در گزارش «گرداب؛ شکنجه سازمان یافته برای اعترافات تلویزیونی» و گفت‌وگو با منابع موثق درباره وضعیت فعلی وحید اصغری، گزارشی از موارد نقض حقوق بشر در پرونده این زندانی سیاسی را تهیه کرده است.
وحید اصغری کیست؟
وحید اصغری، متولد۱۴ فروردین ۱۳۶۵ در شهر میانه (استان آذربایجان شرقی)، دانشجوی مقطع کارشناسی رشته انفورماتیک در دانشگاه بنگلور هند بود، که طی مدت اقامت و تحصیل در هند در زمینه ارایه دومین و هاست به سایت‌ها و وبلاگ‌های فارسی‌زبان فعالیت می‌کرد. او که در سال ۱۳۸۷ برای دیدار خانواده به ایران بازگشته بود، در ۲۰ اردیبهشت ۳۸۷ در مسیر فرودگاه بین‌المللی امام خمینی تهران برای بازگشت به هند از سوی نیروهای لباس شخصی بازداشت شد.
نقض اصل منع بازداشت خودسرانه: دستگیری بدون ارائه حکم
ماموران لباس شخصی که وحید اصغری را هنگام بازگشت به هند دستگیر کردند، بدون نشان دادن حکم بازداشت و کارت شناسایی، او را با دست‌بند و چشمبند را سوار یک پژوه شخصی کردند که از سوی یک خودرو پلیس امنیت و دو خودرو پلاک سیاسی سپاه همراهی می‌شد. فرد لباس شخصی که خود را سرهنگ موسوی معرفی کرد در ابتدا دلیل بازداشت او را آزمایش مواد مخدر اعلام کرد و گفت از راننده آژانس پنج کیلو مواد مخدر کشف کرده‌اند و وحید اصغری به عنوان سرنشین این آژانس باید برای چند پرسش و پاسخ به کلانتری برود. در سه روز نخست بازجویی‌ها وحید اصغری از اتهامات خود خبر نداشتند و روز سوم بود که به او گفته شد به دلیل اتهامات سایبری بازداشت شده است.
وحید اصغری طی بیش از یک سال حبس در سلول انفرادی از مکان بازداشت و وضعیت پرونده‌اش بی‌اطلاع نگهداشته شد و بعدها متوجه شد که در بند دو الف سپاه بازداشت بوده است. او پس از دو سال حبس انفرادی به بند ۲۴۰ اوین منتقل شد و دو ماه در یک سلول با چند زندانی سیاسی دیگر نگهداری شد و پس از آن به همراه صد زندانی سیاسی دیگر به اندرزگاه هفت اوین و سپس در بهمن ۱۳۸۸ به بند ۳۵۰ اوین منتقل شد. او از مرداد ۱۳۹۳ به زندان رجایی شهر کرج منتقل شده است.
نقض اصل ممنوعیت شکنجه: اخذ اقرار تحت فشار روحی و تهدید
سایت گرداب، وابسته به مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سپاه، در فرودین ۱۳۸۸ اتهاماتی را علیه وحید اصغری منتشر کرد و مدعی شد که این دانشجوی زندانی «مدیر بزرگترین مجموعه از سایت‌های مستهجن فارسی زبان در اینترنت است که نقش بسیار مهمی در تولید و ارائه محتوای مستهجن فارسی زبان وهدایت کاربران به سوی محتوای مستهجن ایرانی و خارجی دیگر سایت ها و محتوای ضد دینی و ضد انقلابی دارد.»
اتهامات منتشر شده علیه وحید اصغری در حالی است که او از زمان بازداشت در اردیبهشت ۱۳۸۷ ماه‌ها در یک بازداشت‌گاه مخفی سپاه در خارج از شهر زیر شکنجه بود و طی یک سال اول بازداشت دست‌کم ۱۳ بار با چشمبند، دست‌بند و پابند به دادسرای جرایم رایانه‌ای منتقل شده و هربار مجبور می‌شد در حالی که رو به دیوار نشسته بود و بازجویان پشت سرش ایستاده و او را تهدید به شکنجه می‌کردند، مطالبی را که قبلا و در هنگام بازجویی و زیر شکنجه از او خواسته شده بود، با تهدید به تکرار شکنجهها بنویسد.
محل بازجویی از او یک آپارتمان نیمه‌کاره بود که از آن به عنوان شرکت نام‌برده می‌شد. با این حال در بسیاری از برگه‌های بازجویی که در هنگام شکنجه پر می‌شدند، تاریخ بازپرسی چند ماه زودتر قید می‌شد و مکان آن شعبه دو بازپرسی نوشته می‌شد. ضربات سنگین به سر به نحوی که قادر به بازگویی متن‌های از پیش آماده شده بازجویان نبود، ضربات شلاق، باتوم، کابل و شلنگ که منجر به خونریزی و جا به جایی و شکستگی جمجمه سر، دماغ و مهره پشت کمر و گردن شدند و پاشیدن ادرار به صورت از جمله شکنجه‌های اعمال شده علیه او در حین بازجویی است. او همچنین بارها تهدید به تجاوز و اعدام شده، چندین بار به صورت نمایشی به پایه چوبه دار برده شده و طناب دار را بر گردنش انداخته‌اند.
وحید اصغری پس از انتقال به بند عمومی، تمامی اعترافات اجباری و اتهامات وارد شده به خود را که در برخی رسانه‌ها منتشر شده، تکذیب کرده است. انتشار اخباری مبنی بر «بیماری روانی» و «هم‌پرونده بودن با سایر افراد، هواداری و یا عضویت در گروه‌ها، احزاب و سازمان‌ها» از جمله مواردی است که از سوی وحید اصغری رد شده است.
نقض اصول دادرسی منصفانه: عدم دسترسی به مشاوره حقوقی و محرومیت از ملاقات با وکلا
تمامی احکام صادره علیه وحید اصغری بدون حضور او در دادگاه و شنیدن دفاعیات خود یا موکلش صادر شده است. وکیلی که از سوی وحید اصغری به دادگاه معرفی شده بود از سوی قاضی صلواتی پذیرفته نشد و پس از آن نیز دادگاه هیچگاه حق او را برای عزل و نصب وکیل اختیاری‌اش به رسمیت نشناخت.
وحید اصغری در اعتراض به روند غیرقانونی دستگیری، حبس و بازجویی‌هایش و همچنین غیرمستقل بودن دادگاه‌های انقلاب و نفوذ بازجویانش بر قضات و حکم صادره از سوی آنها، از حضور در جلسات دادگاه خودداری کرده و خواهان به رسمیت شناختن حقش در انتخاب و معرفی وکیل اختیاری‌اش بوده است.
قضات پرونده بدون توجه به این اعتراضات و نامه‌های وحید اصغری درباره شکنجه‌های حین بازجویی، احکام سنگین و حداکثری اعدام و حبس طولانی را برای او صادر کرده‌اند.
وحید اصغری در دی ماه۱۳۹۰از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست قاضی صلواتی، به اعدام محکوم شد.
در پی اعتراض به این حکم، شعبه ششم دیوان عالی کشور در اردیبهشت۱۳۹۱حکم اعدام را نقض و پرونده را برای بررسی مجدد به شعبه ۱۵ ارجاع داد. صدور حکم اعدام از سوی قاضی صلواتی برای وحید اصغری در حالی است که این زندانی سیاسی طی نامه‌ای شکنجه‌های اعمال شده بر او در بند دو الف را که منجر به اعترافات اجباری‌اش شده بود، شرح داده بود. قاضی صلواتی اما بدون توجه به این توضیحات، بار دیگر در در دی ماه ۱۳۹۱ حکم اعدام صادر شده برای وحید اصغری را تایید کرد. دیوان عالی کشور در فروردین ۱۳۹۲، با نقض مجدد این حکم بررسی مجدد پرونده این زندانی را به شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی محمد مقیسه ارجاع داد.[4]
پس از آن بود که شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب اسلامی در ۱۶آذر ۹۳ به ریاست قاضی مقیسه وحید اصغری را برای سه اتهام «افساد فی‌الارض، اهانت به مقدسات و جعل پاسپورت»که پیش از این به متهم تفهیم نشده بود، به ۱۸ سال حبس محکوم کرد.
این حکم از اسفندماه ۱۳۹۳ به شعبه ۳۶ دادگاه تجدید نظر به ریاست قاضی احمد زرگر ارسال شده است و تا کنون خبری درباره تصمیم دادگاه اعلام نشده است.
نقض حق رسیدگی به شکایت شهروندان در رابطه با نقض حقوق بشر
وحید اصغری پس از پخش اعترافات اجباری‌اش از تلویزیون ایران و انتشار آن در خبرگزاری‌ها، با رد این اعترافات و اعلام اینکه تمامی اعترافات تحت شکنجه و به اجبار صورت گرفته است، از خبرگزاری فارس و سایت مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سپاه به اتهام نشر اکاذیب و ایراد افترا و توهین به شعبه چهار دادسرای فرهنگ و رسانه شکایت کرد. او همچنین از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به‌خاطر شکنجه، ایراد اتهامات بی‌اساس و تخریب رسانه‌ای به دادسرای نظامی تهران شکایت کرد و شکایت‌نامه‌ای از قاضی ابوالقاسم صلواتی، قاضی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب و بازپرس محمد محمدی موسوی، رئیس سابق شعبه دو امنیت و شعبه دو بازپرسی دادسرای جرایم رایانه‌ای را به دادسری انتظامی قضات ارسال کرد. او همچنین از صدا و سیما نیز به اتهام نشر اکاذیب و ضبط و پخش اقاریر تحت شکنجه‌اش شکایت کرده است. تاکنون به هیچ‌کدام از این شکایت‌ها پاسخی داده نشده است و حتی سندی مبنی بر اعلام وصول شکایت نیز به شاکی ارسال نشده و فقط در رابطه با شکایتش از خبرگزاری فارس و سایت مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سپاه، شعبه چهار دادسرای فرهنگ و رسانه با اعلام وصول شکایت، از وحید اصغری خواسته که مدارک خود مبنی بر افترا و توهین از سوی این رسانه‌ها را به دادگاه ارسال کند. انتشار شرحی از شکنجه‌های اعمال شده علیه وحید اصغری و نامه او خطاب به احمید شهید،گزارشگر سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر ایران، در رابطه با شکنجه‌هایی که طی مدت بازداشت متحمل شده، منجر به بازشدن دو پرونده جدید علیه او شده است.
نقض حقوق زندانی برای دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی
وحید اصغری که به دلیل صدمات ناشی از شکنجه و تحمل حبس طولانی نیاز مبرم به خدمات پزشکی مناسب و تخصصی دارد، تا کنون از دسترسی به درمان‌های لازم محروم بوده و با وجود توصیه پزشکان زندان و نیاز به عمل جراحی، اجازه مداوای خارج از زندان به او داده نشده است.
براساس گزارش متخصص ارتوپدی زندان رجایی شهر وحید اصغری به «سندرم کیوبیتال تونل» (اختلال حسی و حرکتی) در ناحیه انگشتان دست راست مبتلا شده است و نیاز به درمان در بیمارستانی خارج از زندان دارد. علاوه بر این شکسته شدن بینی و جمجمه‌اش در اثر شکنجه و شکسته شدن یکی از دندان‌هایش در حمله لباس‌شخصی‌ها به بند ۳۵۰ اوین در فروردین ۱۳۹۳ نیز هیچگاه مداوا نشده و او به دلیل عفونی شدن گوش و ترمیم دندان‌هایش نیز نیاز به مداوا دارد.
نقض حقوق شهروندی: ممانعت از تماس و ملاقات با خانواده
خانواده وحید اصغری تا چند هفته پس از بازداشت او هیچ اطلاعی از وضعیتش نداشتند و حتی نمی دانستند که او بازداشت شده است. طی دو سال اول حبس او فقط سه بار و هربار به مدت چند دقیقه اجازه ملاقات با خانواده را یافت و پس از آن نیز هیچگاه اجازه ملاقات حضوری به او داده نشده است.
این زندانی سیاسی طی هفت سال و هفت ماه گذشته از رفتن به مرخصی محروم بوده است و در مجموع کمتر از ۱۰ ساعت با خانواده‌اش ملاقات داشته است.خبررسانی درباره وضعیت او در رسانه‌ها به عنوان یکی از دلایل محرومیت از ملاقات و مداوا اعلام شده است.
ناقضان حقوق بشر در پرونده وحید اصغری
براساس تحقیقات عدالت برای ایران، ابولقاسم صلواتی و محمد مقیسه قضات دادگاه بدوی و احمد زرگری قاضی تجدیدنظر پرونده وحید اصغری به سبب رعایت نکردن استاندارهای دادرسی منصفانه مرتکب نقض حقوق بشر شده‌اند و باید مورد بازخواست قرار گیرند. بازپرس محمد محمدی موسوی، رئیس سابق شعبه دو امنیت و شعبه دو بازپرسی دادسرای جرایم رایانه‌ای نیز به سبب صدور دستورات غیر قانونی برای بازداشت موقت و حبس انفرادی و درخواست صدور حکم اعدام و جلوگیری از آزادی قانونی وحید اصغری مسئول است.
همچنین غلامحسین اسماعیلی، رئیس سازمان زندان‌های ایران و سهراب سلیمانی رییس سازمان زندان‌های تهران، نمایندگان عضو کمیته امنیت ملی مجلس دهم که در زمستان ۱۳۹۲ هنگام بازددید از زندان اوین از شکنجه‌های اعمال شده علیه وحید اصغری مطلع شده و شکایت‌نامه او را نیز دریافت کردند، به سبب بی‌توجهی به شکایت او در زمره ناقضان حقوق بشر در این پرونده به شمار می‌آیند.
سعید مرتضوی، دادستان پیشین تهران و عباس جعفری دولت آبادی دادستان فعلی تهران از دیگر مسئولانی هستند که علاوه بر اینکه به صورت مستقیم و از شخص وحید اصغری در جریان شکنجهها و موارد غیرقانوین بازداشت او قرار گرفته‌اند هیچگاه اقدامی در این رابطه انجام نداده‌اند و به سبب بی‌توجهی به این نقض آشکار حقوق بشر مسئول هستند. سعید مرتضوی شخصا در اتاق بازجویی از وحید اصغری در بند دو-الف حضور یافته و با وی که چشم بند داشته صحبت کرده است و از شکنجه او در این بند مطلع شده است. دولت آبادی نیزطی دیداری که در آذر ۱۳۸۸ با وحید اصغری داشته، شرح شکنجه‌های او را شنیده و عوارض آن را به چشم خود دیده است و وعده داده است که برای درمان بینی و جمجمه شکسته‌اش و عفونت گوشش مجوز اعزام به بیمارستان صادر کند. این وعده تا کنون عملی نشده و این زندانی سیاسی همچنان در انتظار اعزام به بیمارستان تخصصی برای مداوا است.
ماموران و بازجویان بند دو الف سپاه از جمله بازجویان موسوم به «حاج ناصر»، «مسعود»، «توکلی» و فردی که با نام «حاج آقا» از او نام برده می‌شد به جهت وارد آوردن آسیب های جسمی و روحی و شکنجه وحید اصغری و اخذ اعتراف اجباری مسئول هستند و ماموران زندان اوین و زندان رجایی شهر کرج نیز که با محروم کردن این زندانی سیاسی از امکانات اولیه زندگی در داخل زندان و دسترسی به خدمات پزشکی مرتکب نقض حقوق بشر شده‌اند، باید در این خصوص پاسخگو باشند.
مدیران صدا و سیما، خبرگزاری فارس و سایت مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سپاه نیزبه سبب پخش و انتشار اعترافات اجباری وحید اصغری و وارد کردن اتهامات اثبات نشده به او، در زمره ناقضان حقوق این زندانی سیاسی هستند.
