«اینجا صداوسیمای اختصاصی زندان اوین است؛ ظهر شما همبندیان عزیز به خیر، برنامههای کانال اوین را از این ساعت آغاز میکنیم.» این صدای مجری شبکه اوین است که هر روز حدود ساعت یازده و نیم صبح با قرار گرفتن پشت دوربین صداوسیمای اختصاصی اوین، برنامههای آن روز را اعلام میکند. شبکه داخلی اوین هرروز بعد از پخش قرآن، فیلم سینمایی پخش میکند، فیلمهایی مثل مأموریت غیرممکن چهار، گاهی بعد از فیلم سینمایی، برنامه تئاتر برای زندانیها تدارک دیدهشده که توسط هنرمندان اندرزگاههای هفت و هشت اجرا میشود، حسن ختام برنامههای روز هم معمولاً به روال همیشه، پخش چند آهنگ ایرانی است.
«رضوان» میگوید: «وقتی برای اولین بار این کانال را بهصورت اتفاقی در سلول انفرادی خودم دربند دو-الف دیدم خیلی متعجب و شاد شدم؛ انگار که خون تازهای به رگهای من تزریقشده باشد. تا آن زمان نمیدانستم کجا دارم دوران حبسم را تحمل میکنم، بازجویان همهجا من را با چشمبند میبردند و میآوردند و درنتیجه از مکانی که در آن قرار داشتم اطلاعی نداشتم. وقتی مجری گفت اینجا کانال شهید کچوئی است. فکر میکردم در زندان کچوئی نگهداری میشوم اما چندی بعد متوجه شدم زندان اوین یک شبکه اختصاصی دارد. این را روزنامه اطلاعاتی که از زیر دریچه، به داخل سلولم انداخته بودند، نوشته و خبر داده بود که در طول چند سال اخیر صداوسیما، مجوز راهاندازی یک کانال اختصاصی را به زندان اوین و برخی از زندانهای پرجمعیت دیگر کشور داده است.»
شبکه داخلی اوین که در متن نامههای اداری این زندان به سازمان زندانها، صداوسیمای «شهید کچوئی» نامیده میشود، یکی از محدود کانالهای دارای مجوز و رسمی کشور است که توسط صداوسیما پشتیبانی و حمایت فنی میشود.
این کانال بعد از قرارداد و توافقی که سازمان صداوسیما با سازمان زندانها امضا کرد، هر روز به مدت سه ساعت به پخش برنامه برای زندانیها میپردازد. مرکز پخش و اتاق فرمان این کانال در بخش فرهنگی زندان اوین قرار دارد و خود زندانیان محبوس در این زندان آن را مجریگری و اداره میکنند.
«جابر. ع» میگوید در بند هشت زندان اوین ما همهروزه، ظهرها آنتن دیجیتال را به آنالوگ تغییر داده و با یک جستجوی ساده، کانال زندان اوین را میگیریم: «برنامههایش بهتر و آزادتر از برنامههای صداوسیماست، کمتر با مشکل سانسور مواجه است و از موسیقی بیشتری در آن استفاده میشود. حتی من شنیدهام که خانههای اطراف که به فرکانسهای این کانال دسترسی دارند نیز فیلمهای این کانال را نگاه میکنند و به آن اولویت میدهند چون بهندرت در آن سانسور اعمال میشود و فیلمهای خارجی را به زباناصلی پخش میکند، مثلاً همین اخیراً، سلین دیون در انتهای یک فیلم آواز میخواند و ترانه بهطور کامل پخش شد.»
«م»، زندانی دیگری که دربند هفت محبوس است، نظر دیگری دارد: «بعد از ورود حافظههای کوچک اس دی و مجهز شدن تلویزیونها به یو اس بی، دیگر این کانال رونق یکی دو سال قبل را ندارد و زندانیان ترجیح میدهند از طریق گوشیهای شخصیشان و یا از یو اس بیتلویزیون فیلمهای روز دنیا را تماشا کنند، چون در آن صورت دستشان در انتخاب فیلم و موزیک بازتر است و مسلماً باکیفیت بالاتری همچون کیفیت اچ دی فیلمها را خواند دید.»
زندان اوین امروزه تنها زندانی نیست که کانال اختصاصی برای خودش راهاندازی کرده است. نرسیده به درب ورودی ۳۹۰ زندان رجایی شهر، یک تابلو در سردر ورودی این زندان نصب شده و روی آن با خط خوشی نوشتهشده است: «صداوسیمای زندان.» این شبکهها، هر صبح از ساعت ده تا هنگام اذان ظهر و عصرها از دو تا چهار برنامه اختصاصی پخش میکنند، این برنامهها شامل فیلمهای سینمایی روز دنیا و سریالهای روز ایرانی میشوند.
«رحیم»، زندانی ساکن زندان گوهردشت میگوید: «سریال قهوه تلخ را از شبکه زندان میدیدم، همزمان با شبکه سرا سری. در ساعت پخش این سریال، زندانیها غالباً اطراف تلویزیون و در حال تماشای آن بودند. روزهای چهارشنبه هم موزیکهای روز و آهنگهای خاطرهانگیز قدیمی از این شبکه داخلی زندان پخش میشود و طرفداران زیادی دارد.»
«رحیم» مدت زیادی در زندان قزلحصار و اوین محبوس بوده: «تیم مدیریت و اجرایی شبکههای داخلی زندانها، در طول یکی دو سال اخیر خیلی حرفهایتر عمل میکنند. کانال زندان رجایی شهر آرم مخصوص خودش را دارد و ساختمان شیکی هم برای امورات مربوط به این شبکه تلویزیونی داخلی تدارک دیدهاند. آنها هماکنون چهارشنبهها آهنگ پخش میکنند و در صورت امکان، ویدیوی این آهنگها را همروی آنتن قرار میدهند. معمولاً آهنگهای بنیامین، محسن چاوشی و محسن یگانه پخش میشود اما صدای مرتضی پاشایی هنوز طرفداران پر و پا قرصی دارد و زیاد از این کانال پخش میشود. صدای خواننده زن پخش نمیشود ولی گاهی در فیلمهای خارجی، ترانههایی که توسط خوانندگان زن خوانده میشود، سانسور نمیشود. آهنگهای قدیمی و عامهپسند هم پخش میکنند که نوستالژیک است و زندانیان را برای لحظاتی سرگرم و از فکرِ حصارها خارج میکند.»