آمار‌ها می‌گوید روزانه ۵ازدواج میان اتباع خارجی با ایرانی ثبت قانونی می‌شود اما آمارهای غیررسمی عددی بیش از این را نشان می‌دهد که متاسفانه فرزندان حاصل از این ازدواج قربانیان این اتفاق هستند.
به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از عصرهامون، سال هاست سیستان و بلوچستان میزبان میهمانان ناخوانده‌ای است که حاصلش تنها کودکانی ست که هیچگاه فرصت تلاقی با هویت قانونی خود را پیدا نمی‌کنند و میراث دار آوارگی پدران خود هستند.
بیش از ۳۰ سال است که آوارگی و مهاجرت، راه گریز از مشکلات کشور مردم افغانستان است علی رغم سقوط حکومت طالبان که بسیاری بر این باور بودند که دیگر مهاجرتی از افغانستان رخ نخواهد داد اما نبود امنیت، فقر و بیکاری نتوانست از موج مهاجرت‌ها بکاهد.
۳۲ هزار کودک بدون هویت؛ حاصل ازدواج دختران ایرانی با اتباع خارجی
چند سال قبل بود که اعلام شد ۳۲ هزار کودک بدون هویت و شناسنامه حاصل ازدواج زنان و دختران ایرانی با اتباع بیگانه است. خبری که اداره کل اتباع خارجی استانداری تهران منتشر و وضعیت این کودکان را نامعلوم اعلام کرد. این کودکان که اغلب از پدران افغان هستند نه شناسنامه دارند و نه می‌توانند تابعیت ایرانی داشته باشند و از هیچ حقوق قانونی برخوردار نیستند. پدران بسیاری از این کودکان در افغانستان به سر می‌برند و هیچ تعهدی نسبت به آن‌ها ندارند.
طبق آمار رسمی فقط ۳۰ هزار زن ایرانی با مردان افغان ازدواج کرده‌اند که اگر به آمارهای غیررسمی استناد کنیم این تعداد ازدواج‌ها بیشتر است. از سال ۸۵ ازدواج اتباع خارجی با دختران و زنان ایرانی باید با اجازه وزارت امور خارجه ایران انجام شود اما هنوز وزارت کشور به عنوان متولی ثبت احوال و اتباع خارجه آمارهای ازدواج اتباع را منتشر نکرده است.
۴ هزار کودک بی‌هویت سهم سیستان و بلوچستان
نماینده مردم شهرستان‌های چابهار، نیکشهر، کنارک و قصرقند در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تعداد ۴ هزار و ۵۰۰ نفر در استان فاقد شناسنامه هستند اظهار داشت: پدران بدون شناسنامه و عدم ثبت ازدواج‌ها هر دو مانع ثبت به موقع ولادت نوزاد می‌شود و همه روزه به آمار افراد بدون هویت می‌افزاید.
یعقوب جدگال در گفتگو با مهر بیان داشت: همجواری با دو کشور افغانستان و پاکستان و تردد و سکونت افراد بیگانه در این استان از جمله عواملی است که از گذشته تاکنون باعث کم ثبتی و دیرثبتی وقایع مرگ و می‌ر، ازدواج و ولادت شده است.
وی افزود: تعداد زیادی از افراد با گذشت بیش از چندین سال هنوز موفق به دریافت استعلام نیروی انتظامی نشده‌اند و لذا باید در پاسخ دادن به استعلامات فاقدین شناسنامه مربوط به پلیس اطلاعات و امنیت نیروی انتظامی سرعت بیشتری بخشیده شود.
وی با اشاره به اینکه بیشتر افراد فاقد شناسنامه در شهرستان نیکشهر ساکن هستند افزود: یکی از مشکلات استان دیر ثبتی و یاعدم ثبت اطلاعات فوت، طلاق و ازدواج است و سیستان و بلوچستان از جمله استان‌های کشور است که نسبت به سایر استان‌ها در ثبت وقایع حیاتی با مشکلات جدی مواجه است.
روزانه ۵ ازدواج رسمی میان افغان‌ها و ایرانی‌ها ثبت می‌شود
محمدی فر مدیرکل اتباع خارجه وزارت کشور می‌گوید: براساس قانون، فرزندان حاصل از ازدواج غیرقانونی اتباع خارجی با ایرانی تا سن ۱۸ سالگی از دریافت تابعیت ایرانی محروم هستند. وی گفته است: سال گذشته ۱۱۶۰ مورد ازدواج رسمی اتباع در ایران به ثبت رسیده و آمار‌ها می‌گوید در خارج از کشور هم ۷۷۳ مورد داشته‌ایم.
قانون حمایت از خانواده برای مرد خارجی که خلاف مقررات گفته شده تن به ازدواج با زن ایرانی بدهد، مجازاتی را در نظر گرفته است. این قانون می‌گوید هر فرد خارجی که بدون اجازه یا برخلاف سایر مقررات قانونی با زن ایرانی ازدواج کند، به مجازات حبس محکوم می‌شود.
محمدرضا زمانی درمزاری وکیل پایه یک دادگستری در این خصوص گفته بود که: برابر ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی در مواردی هم که مانع قانونی ندارد، موکول به اجازه مخصوص از طرف دولت است. این تأسیس، از نظامات حکومتی بوده و فاقد جنبه فقهی است. در ماده ۱۰۵۹ هم آمده است: ازدواج مرد خارجی با زن ایرانی، بدواً منوط به مسلمان شدن وی و سپس، کسب اجازه مخصوص از طرف دولت است. بر اثر ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی، تابعیت ایرانی زن به قوت خود باقی خواهد ماند، مگر آنکه مطابق قانون دولت متبوع شوهر، تابعیت این کشور به واسطه وقوع عقد به زن تحمیل شود.
عدم بازگشت بسیاری از مهاجران و اصرار بر زندگی به عنوان شهروندان قاچاقی بسیاری از این افراد را به دلیل اینکه مدرکی برای اثبات ایرانی بودن ندارند بر آن داشته تا از محل سکونت خویش در روستاهای استان خارج نشوند زیرا خروج آن‌ها و دستگیری توسط نیروهای انتظامی بدون شک آن‌ها را با دردسر جدی مواجه می‌کند.
این افراد که از داشتن یارانه، بیمه و هر گونه حق و حقوقی بازمانده و دستشان کوتاه است کودکانی همچون سرنوشت خویش به دنیا می‌آورند تا این سیکل معیوب بر مدار تکرار در استان‌های شرقی کشور باقی بماند.
