ایران از نظر سرعت اینترنت در میان ١٩٢ کشور جهان دارای رتبه ١۶٩ است اینترنت کشورهای عراق، عربستان و افغانستان پر سرعت تر از ایران است.
به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از شهروند، یک اصطلاح رایج در دنیای پرسرعت امروز تبدیل به یک ضربالمثل شده: «اینترنت در قرن حاضر حکم راه در قرن گذشته را دارد.» این به آن معناست که برای تعامل بیشتر و بهتر چارهای جز بهبود و بهتر شدن ارتباطات مجازی و اینترنت نداریم. براساس تازهترین گزارش منتشرشده آکامای (Akamai) سرعت اینترنت ایران در سهماهه نخست سال ٢٠١۶ (با ارتقای ١,۵ مگابیت بر ثانیه) نسبت به سهماهه آخر سال ٢٠١۵ ارتقا یافته و از ٢ مگابیت بر ثانیه به ٣.۵ مگابیت بر ثانیه رسیده است. هرچند بهنظر میرسد این ارتقا گره چندانی از کارهای ایران باز نخواهد کرد و هنوز هم نسبت به کشورهای دیگر ازجمله کشورهای همسایه مثل عربستان، افغانستان و عراق پایینتر است. درواقع سرعت اینترنت در ایران فقط از کشورهای جنگزده یا درگیر جنگ مانند عراق، سوریه، لبنان، مصر و یمن بالاتر است.
در این گزارش بهطور صریح وضع دسترسی به اینترنت اینطور توصیف شده است: وضع اینترنت در ایران نیز تا حدی ارتقا یافته و از متوسط سرعت ٢ مگابیت در ثانیه در سهماهه چهارم سال ٢٠١۵ به ٣.۵ مگابیت در ثانیه در سهماهه اول سال ٢٠١۶ ارتقا یافته است. با وجود این، ایران هنوز در مقایسه با همسایگانی همچون ارمنستان، بحرین، جمهوری آذربایجان، کویت، قطر و عربستانسعودی اینترنت کمسرعتتری دارد و شرایط آن تنها اخیرا بهتر از پاکستان شده است.
همچنین پیگیری وضع کشورهای همسایه ایران در زمینه اتصال به اینترنت با متوسط سرعت ۴ مگابیت در ثانیه نشان میدهد، در منطقه خاورمیانه ٣۶.١درصد از ایرانیان با چنین سرعتی به اینترنت دسترسی دارند، اما در ترکیه ٨٧.٢درصد، در عربستان ۵١درصد، در امارات ٩٠.۵درصد، در عمان ٣۵.۴درصد، در عراق ٣٠.٣درصد، در قطر ٧٨.٨درصد، در کویت ۵۴.۴درصد و در اردن ۶٢.١درصد به اینترنت ۴ مگابیتی دسترسی دارند. تنها در سوریه، مصر، لبنان و یمن که همگی درگیر جنگ داخلی و ناآرامیهای مکرر هستند وضع دسترسی به اینترنت پرسرعت اسفناکتر از ایران است. حال در این اثنا صحبت از دولت الکترونیک و شبکه ملی اطلاعات میشود موضوعی که ارتباط مستقیم با سرعت اینترنت و پهنای باند بیشتر دارد.
اینترنت موبایلی بهتر است
البته در همین گزارش به سرعت اینترنت موبایلی هم اشاره شده که سرعت اینترنت موبایلی ایران ارتقای بیشتری یافته و از ١,٨ به ۴.٧ مگابیت در ثانیه ارتقا یافته است. شاید این موضوع بیربط به همهگیر شدن تلفن همراه و افزایش ضریب نفوذ آن نباشد.
براساس آخرین آمارهای وزارت ارتباطات ضریب نفوذ تلفن همراه در ایران به ١٢٠ رسیده و بهازای هر ایرانی دو سیمکارت فروخته شده است. البته به این نکته هم باید توجه داشت که درحال حاضر ضریب نفوذ اینترنت در کشور فقط ۵٠ است و راه زیادی تا رسیدن به یک نقطه مطلوب وجود دارد. این درحالی است که مدتهاست دولتها برای کاهش هزینههای بروکراسی در ادارات درصدد مکانیزه و بدون کاغذ کردن مراحل اداری هستند. در ایران نیز راهاندازی دولت الکترونیک برای سهولت کارها و کاهش هزینههای جاری برای مراجعان پیشنهاد شده اما با وجود زیرساختهایی که به یکدیگر مرتبط نشده و ناقص هستند و مشکلاتی که در سرعت اینترنت و هزینههای بالای آن نسبت به سرعت اینترنت وجود دارد؛ چگونه میتوان امید به بهبود وضع و کاهش هزینهها داشت.
در سپتامبر سال ٢٠١۵ وبسایت نتایندکس اعلام کرد که سرعت اینترنت در ایران در مقایسه با کشورهای مختلف رتبه ١۶٩ از میان ١٩٢ کشور را دارد. در همین گزارش اشارهای نیز به قیمت اینترنت در مقایسه با سرعت آن در کشورهای مختلف شده که ایران یکی از گرانترین قیمتهای اینترنت در تمام دنیا را دارد. برای مثال در حالی که اینترنت ١٢٨ کیلوبیت در ثانیهای ایران بین ١٠ تا ٢٠هزار تومان در ماه هزینه دارد، قیمت اینترنت ٢٢۴ مگابیت بر ثانیهای مالزی تنها حدود ١۵٠٠ تومان در ماه تعیین شده است. گزارشها حاکی از آن است که قیمت یک سرویس ٢۵۶K در ایران تقریبا ٢ برابر امارات، ٣ برابر مصر و ١٢ برابر ترکیه است! در قیمتهای خردهفروشی، هزینه پهنای باند در ایران تا بیش از ۵٠ برابر قیمت جهانی میرسد.
بنابر اعلام وزارت مخابرات افغانستان، قیمت ماهانه اینترنت یک مگابایتی ۴هزار افغانی است که با توجه به نرخ ٧/۵۶ تومانی یک افغانی، قیمت ماهانه اینترنت یکمگابایتی در افغانستان ٢٢۶هزار و ٨٠٠ تومان است که تقریبا نصف قیمت اینترنت در ایران است. تعرفه مصوب اینترنت در سال ٩٣ به این ترتیب است: دریافت ماهانه اینترنت ١٢٨ کیلوبایتی ١٢هزار و ۵٠٠، اینترنت ٢۵۶ کیلوبایتی ١۵هزار تومان، اینترنت ۵١٢ کیلوبایتی ٢۴٠هزار تومان، اینترنت یکمگابایتی ۴٣٠هزار تومان و اینترنت ٢ مگابایتی ٧۴٠هزارتومان. براساس ردهبندی جهانی، کشورهایی که اینترنت یکمگابایت بر ثانیه را ماهانه با قیمتی بیشتر از ۴ دلار عرضه کنند، در رده کشورهای گرانقیمت دستهبندی میشوند.
کرهجنوبی همچنان پیشتاز
براساس گزارش منتشرشده توسط موسسه Akamai کرهجنوبی با ارایه خدمات اینترنت با متوسط سرعت ٢٩ مگابایت در ثانیه کماکان پرسرعتترین خدمات در این حوزه را در جهان ارایه میدهد. بعد از کرهجنوبی، نروژ، سوئد، هنگکنگ و سوییس با ارایه خدمات اینترنت با متوسط سرعت ٢١,٣، ٢٠.۶، ١٩.٩ و ١٨.٧ مگابیت در ثانیه رتبههای دوم تا پنجم را در اختیار دارند. رتبههای بعدی نیز متعلق به لاتویا، ژاپن، هلند، جمهوری چک و فنلاند است. پرسرعتترین ارایهدهندگان اینترنت در منطقه آسیا – اقیانوسیه هم عبارتند از کرهجنوبی، هنگکنگ، ژاپن، سنگاپور، تایوان، تایلند، نیوزیلند، استرالیا، مالزی، سریلانکا، ویتنام، اندونزی، چین، فیلیپین و هند. بدترین متوسط سرعت در منطقه جنوب شرق آسیا با سرعت ٣,۵ مگابیت در ثانیه متعلق به هند است.
بیشترین حداکثر سرعت اتصال به اینترنت هم با رقم ١۴۶.٩ مگابیت در ثانیه به سنگاپور رسیده است. در همین گزارش ذکر شده کشورهای غرب آسیا در این زمینه وضع بدتری از روسیه و کشورهای شرق آسیا دارند. متوسط سرعت اتصال به اینترنت در سهماهه نخست سال ٢٠١۶ در مقایسه با سهماهه چهارم سال ٢٠١۵ حدود ١٢درصد رشد کرده و به ۶.٣ مگابیت در ثانیه رسیده و بنابراین سرعت اتصال به اینترنت در ایران هنوز کمتر از سرعت متوسط جهانی است.
در میان کشورهای ارایهدهنده خدمات پرسرعت اینترنت نامی از آمریکا وجود ندارد و این کشور با متوسط سرعت ١۵.٣ مگابیت در ثانیه در رتبه ١۶ است. متوسط حداکثر سرعت اتصال به اینترنت در جهان به ٣۴.٧ مگابیت در ثانیه رسیده که نسبت به سهماهه چهارم سال ٢٠١۵ حدود ۶.٨درصد ارتقا یافته است. در این زمینه آمریکا با سرعت ۶٧.٨درصد در رتبه ٢٢ است. در زمینه اتصال موبایلی به اینترنت، انگلیس با متوسط سرعت ٢٧.٩ مگابیت در ثانیه در رتبه نخست و الجزایر با متوسط سرعت ٢.٢ مگابیت در ثانیه در رتبه آخر است. این رقم در آمریکا ۵.١ مگابیت در ثانیه است که با کشور تایلند برابری میکند.