استاندار خوزستان نسبت به کاهش جمعیت نخبگان و کارآفرینان استان هشدار داد و گفت: آمار جمعیتی سال های ۹۰ تا ۹۵ نشان می دهد که خوزستان یک استان مهاجر فرست بوده است.
به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از ایرنا، غلامرضا شریعتی شنبه در همایش ملی جمعیت در تالار شهدای دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تصریح کرد: آمار جمعیتی پنج ساله خوزستان در سال های ۹۰ تا ۹۵ ، این استان را مهاجر فرست نشان می دهد، اگرچه در سال ۹۵ این روند متوقف شده است، اما این مساله سبب کاهش جمعیت افراد تحصیلکرده و کار آفرین در استان می شود.
وی تاکید کرد: لازمه خروج این استان از وضعیت مهاجرفرست این است که سطح رفاه زندگی در خوزستان افزایش یابد.
شریعتی با بیان اینکه جمعیت روستایی در کشور از ۴۹ درصد در سال ۴۵ به ۲۵ درصد در سال ۹۵ رسیده افزود: مهاجرت جمعیت از روستاها به شهرها علاوه بر تاثیر منفی روی تولید مواد غذایی، باعث افزایش حاشیه نشینی در شهرها می شود.
وی اظهار کرد: در خوزستان با اجرای طرح هایی همچون ۵۵۰ هزارهکتاری کشاورزی (موسوم به طرح رهبری) برای ایستایی جمعیت در روستاها و یا بازگشت مردم به روستاها تلاش شده است.
به گفته وی، خوزستان رتبه اول تولید محصولات کشاورزی بوده و امسال با وجود کاهش ۵۴ درصدی بارندگی، رتبه اول تولید گندم را دارد و یک میلیون و ۳۶۰ هزارتن گندم خریداری شده است.
بیکاری؛ چالش افزایش جمعیت
استاندار خوزستان همچنین با اشاره به مباحثی که درباره افزایش و کاهش جمعیت در کشور مطرح می شود، اظهار کرد: مساله مهمتر این است که از نیروی جوان برای توسعه کشور به درستی بهره برداری شود، زیرا افزایش جمعیت، بدون توجه به سرانه و رشد اقتصادی پایین، نمی تواند هدف غایی کشور و رهبری از سیاست های افزایش جمعیتی را محقق کند.
وی تاکید کرد: تنها با برنامه ریزی و افزایش ظرفیت اقتصادی است که جمعیت بیشتر می تواند منجر به اقتدار سیاسی بیشتر شود.
شریعتی با بیان اینکه کشور از نظر جمعیتی در شرایط ‘پنجره جمعیتی’ قرار دارد توضیح داد: در حال حاضر دو سوم جمعیت در وضعیت فعال است و یک سوم آن را کودکان و سالمندان تشکیل می دهند که از نظر متخصصان بهترین شرایط جمعیتی شمرده می شود.
وی مهمترین چالش پنجره جمعیتی در کشور را بیکاری دانست و گفت: برای رفع این مشکل، برای رشد اقتصادی و اشتغالزایی در کشور باید متناسب با افزایش جمعیت برنامه ریزی شود.
شریعتی اضافه کرد: اقتصاد دانان معتقد هستند که در بهترین وضعیت سالانه می توان ۷۰۰ هزار شغل در کشور ایجاد کرد، این در حالیست که برای فائق آمدن بر بیکاری در کشور باید سالانه یک میلیون و ۱۷۰ هزار شغل ایجاد شود.
وی با اشاره به ایجاد ۶۵۰ هزار شغل در سال گذشته در کشور، ادامه داد: بر اساس برنامه ششم توسعه کشور دولت ملزم به ایجاد سالانه ۹۵۰ هزار شغل است؛ البته این میزان اشتغال تنها می تواند وضعیت موجود را حفظ کند بنابراین برای ایجاد اشتغال همه کشور و همه دستگاه های حاکمیتی باید بسیج شوند.
ازدواج هایی که به فرزندآوری نمی رسد
شریعتی نسبت به عدم تناسب رشد خانوارها با جمعیت هشدار داد و افزود: در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۰ تعداد خانوارها ۱۵ درصد افزایش داشته درحالی که جمعیت در این مدت ۳٫۹ درصد رشد کرده است به این معنی که ازدواج ها منجر به فرزندآوری نشده یا خانوارهای هسته ای تشکیل شده و افرادی از خانواده جدا شده و تنها زندگی می کنند.
به گفته وی، این مساله افزایش مصرف آب و برق و … را به همراه دارد بدون اینکه رشد و توسعه انسانی در بر داشته باشد.
شریعتی با بیان اینکه دولت در سال های اخیر مساله رشد اقتصادی را مدنظر داشته افزود: در صورتی که وضعیت اقتصادی و بیکاری بهبود نیابد، از پنجره جمعیتی خارج می شویم.
مهاجرت سالانه ۴۰ هزار خوزستانی
مدیرکل حوزه استاندار نیز در این سمینار گفت: در پنج سال گذشته حدود ۲۰۰ هزار نفر از خوزستان مهاجرت کرده اند.
سید لطف الله هاشمی آمار جمعیتی را برای برنامه ریزی در همه مباحث ضروری دانست و با ارائه تحلیلی از تحولات ۵۰ ساله جمعیت در خوزستان اظهار کرد: نرخ رشد جمعیت در خوزستان قبل از انقلاب از متوسط کشور بالاتر بوده که در زمان جنگ به دلیل مهاجرفرست بودن این استان نرخ رشد جمعیت کاهش یافته و بعد از جنگ دوباره افزایش یافته است؛ اما در مجموع هم اکنون نرخ رشد جمعیت در خوزستان از نرخ کشوری کمتر است.
وی جمعیت استان را بر اساس آخرین سرشماری در سال ۹۵ بیش از چهار میلیون و ۷۱۱ هزار نفر عنوان کرد و افزود: در فاصله دو سرشماری سال های ۹۰ و ۹۵ خالص افزایش جمعیت استان در حدود ۴۴۷ هزار نفر بوده، که در صورت اضافه کردن آن به جمعیت سال ۹۰ باید جمعیت استان به چهار میلیون و ۹۰۰ هزار نفر برسد ولی در واقع جمعیت ۲۶۸ هزار نفر کمتر از پیش بینی هاست.
هاشمی ادامه داد: در صورتی که ۸۰ هزار نفر از این تعداد را به حساب کم شماری بگذاریم، بخش اعظم این کاهش جمعیت، یعنی در حدود ۲۰۰ هزار نفر، ماحصل مهاجرت افراد به سایر استان هاست.
وی تصریح کرد: خوزستان بعد از انقلاب یک استان مهاجرفرست بوده و حتی مهاجران زمان جنگ نیز کمتر به این استان بازگشته اند که این مساله در سرشماری ها دیده شده است.
مدیرکل سابق آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی خوزستان، مهاجرفرست بودن را ناشی از وجود دافعه در استان مبداء و جاذبه در استان مقصد دانست.
وی تاکید کرد: در خوزستان به ویژه روستاها با وجود داشتن نرخ باروری بیشتر، مهاجر فرست بوده اند که پیامد آن تهدید شدن منابع تولید غذایی از یک سو و حاشیه نشینی و تبعات اجتماعی از سوی دیگر است.
هاشمی اضافه کرد: سهم جمعیت روستایی خوزستان از ۴۱٫۷ درصد در سال ۵۵ به ۲۴٫۴ درصد در سال ۹۵ سیر نزولی داشته است.
وی همچنین گفت: ساختار جمعیتی استان به صورتی است که وارد پنجره جمعیتی شده ایم و حداکثر یک سوم جمعیت استان را کودکان و سالمندان تشکیل می دهند که مهترین چالش آن بیکاری بخصوص در میان تحصیلکردگان است.
هاشمی افزود: اولین بار در سال ۸۵ پنجره جمعیتی مشاهده شد اما باید توجه داشت که این شرایط همیشگی نیست و با تغییر جمعیت این وضع نیز تغییر می کند.
