رئيس سازمان بهزیستی ایران گفته است که ۳۴ درصد جمعیت کشور در سنین ۱۹ تا ۶۰ سال دچار اختلالات روانی‌اند. تنگناهای اقتصادی و هم‌چنین فشارهای روانی حکومت ایدئولوژیک می‌تواند از جمله دلایل این وضع باشد.
به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از ایلنا، انوشیروان محسنی بندپی، رئیس سازمان بهزیستی ایران روز چهارشنبه (۱۶ دی/۶ ژانویه) در جلسه مدیران ارشد این سازمان به آمار بالای شهروندانی که به مشکلات روانی دچار هستند اشاره کرده است. آماری که او داده، بسیار نگران‌کننده است؛ ۳۴ درصد از افراد بالغ کشور دچار مشکلات روانی هستند.
سرعت افزایش بیماری‌های روانی در ایران بی‌سابقه است. در سال ۹۲ این آمار به گفته احمد جلیلی، رئیس منتخب انجمن علمی روانپزشکان ایران، ۲۵ درصد افراد بزرگسال را در برمی‌گرفت.
خشونت، افسردگی، اعتیاد و خودکشی
این اولین بار نیست که نسبت به گسترش دامنه اختلالات روانی در ایران هشدار داده می‌شود. سال گذشته و سال‌های قبل از آن نیز مسئولان بلندپایه، کارشناسان و استادان دانشگاه از افزایش مشکلات روحی روانی در ایران ابراز نگرانی کرده بودند. این اختلالات به انواع مختلف در جامعه بروز می‌کنند، از افزایش زد و خورد و بروز رفتار عصبی گرفته تا افسردگی و افتادن به دام اعتیاد یا خودکشی.
آبان‌ماه گذشته خبرگزاری “ایسنا”، از قول حسین قنبرنژاد، نماینده معاونت راهبردی قوه قضاییه از افزایش ۱۷ درصدی جرایم خشن در سال ۹۳ نسبت به سال ۹۲ خبر داد. او هم‌چنین گفته بود که تهدید و خشونت‌های کلامی و ضرب و جرح در فهرست ۱۰ اتهام اول پرونده‌های کیفری ظرف پنج سال گذشته بوده‌اند.
گزارش پزشکی قانونی در خردادماه امسال نشان می‌دهد که در ایران در هر دقیقه یک نزاع صورت می‌گیرد و روزانه یک هزار و ۶۰۰ پرونده نزاع منجر به جرح در این سازمان تشکیل می‌شود. بیشتر جرم‌شناسان معتقدند که مشکلات اقتصادی و آسیب‌هایی چون تورم، گرانی، بیکاری، فقر، ترافیک سنگین یا آلودگی هوا آستانه تحمل افراد را پایین می‌آورد و بستر مناسبی برای خشونت ایجاد می‌کند.
حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در همین رابطه گفته است که افزایش خشونت در ایران “مشکل فرهنگی و روانی” است و باید چاره‌ای برای آن اندیشید.
محدودیت‌های اخلاقی و نبود نشاط در جامعه
انوشیروان محسنی بندپی، رئیس سازمان بهزیستی در جلسه روز چهارشنبه مدیران ارشد این سازمان هم‌چنین به افزایش چشمگیر آمار معتادان اشاره کرده که از یک میلیون و دویست هزار نفر به دو میلیون نفر رسیده است. او اضافه کرده است که این آمار رسمی است اما عده واقعی معتادان تا پنج میلیون نفر هم تخمین زده می‌شود.
اما این تنها کارگزاران دولت نیستند که به آمار تکان‌دهنده اعتیاد، خودکشی، جرایم گوناگون و افزایش خشونت در جامعه توجه می‌دهند.
در اردیبهشت سال ۹۳ اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، در دیدار با اعضای شورای مرکزی سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره ایران درباره افزایش بیماری‌های روانی در جامعه سخن گفت و تاکید کرد که باید این مسئله را جدی گرفت.
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که در جامعه‌‌ی بسته‌ای مانند جمهوری اسلامی برای جوانان و به‌ویژه زنان، محدودهای بسیار اجتماعی و “اخلاقی” وجود دارد که فضایی برای شادی و نشاط باقی نمی‌گذارند. وضعیت اقتصادی و اجتماعی افراد نیز در بروز بیماری‌های روانی بسیار موثرند.
دکتر فرامرز قره‌باغی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه پیش از این به دویچه‌وله گفته بود که اجبارهای اجتماعی و اقتصادی برای قراردادن افراد در چارچوبی ایدئولوژیک و از پیش تعیین‌شده، یکی از مهم‌ترین دلایل به هم خوردن تعادل روحی افراد هستند.
بهمن ماه سال ۹۱ نتیجه یک پژوهش در ایران منتشر شد، که نشان می‌داد بیشترین اختلال روانی در میان جوانان در کشور ابتلا به افسردگی است. از ۲۵۰۶ جوانی که ۶۰۶ نفر آنها در مقطع پیش دانشگاهی و بقیه دانشجو بودند، در مورد ترس از بیماری، افسردگی، وسواس اجباری، اضطراب، خصومت و پرخاشگری، شکایت جسمی، روان‌پریشی و حساسیت در روابط متقابل سوال شده بود.
محمدتقی حسن‌زاده، رییس مرکز مطالعات وزارت ورزش و جوانان به خبرگزاری مهر گفته بود که نتیجه این تحقیق نشان داده که شایع‌ترین اختلال روانی بین نسل جوان افسردگی است. سایر اختلالات به ترتیب شامل خصومت و پرخاشگری ۹ / ۲ درصد، تفکر پارانوئیک (کج‌خیالی و وهم ) ۷ / ۲ درصد، وسواس ۴ / ۲ درصد، حساسیت در روابط متقابل ۹ / ۱ درصد، روان‌پریشی ۱ / ۲ درصد و ترس ۹ دهم درصد بوده‌اند.
