جزئیات دستور خامنه ای برای جلوگیری از افزایش سرعت اینترنت

خبرگزاری «بسیج»، وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در گزارش کوتاهی خبر داده که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در سال ۹۰ به مسئولان دولت دستور داده است: «ضروری است تا قبل از راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات و پروژه‌های اقماری آن، از بالا بردن سرعت اینترنت و ایجاد مطالبات کاذب برای کاربران به جد پرهیز کنید.»

به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران، شهریور امسال نیز «احمد علم الهدی»، امام‌جمعه مشهد در جمع اعضای «حلقه صالحین»، از تشکیلات وابسته به بسیج گفته بود: «درحالی‌که رهبری دستور دادند که از افزایش سرعت اینترنت پرهیز شود، بااین‌حال شاهد زیر پا گذاشتن دستورالعمل ایشان [توسط دولت روحانی] هستیم.»

اکنون «محمد کهوند»، کار‌شناس فضای مجازی گفته است که دستور خامنه‌ای هنگام انتصاب اعضای «شورای عالی فضای مجازی» صادرشده است. این شورا هفتم اسفند ۹۰ با دستور خامنه‌ای تشکیل شد.

سایت خامنه‌ای در‌‌ همان ایام، در یادداشتی هدف از تشکیل این شورا را «منسجم و هدفمند کردن جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی برای جنگ نرم علیه دشمنان انقلاب و اسلام» عنوان کرد.

پیش‌ازاین، عمده انتقادات به فعالیت‌های دولت درزمینه افزایش سرعت اینترنت، به فقدان پیوست فرهنگی مربوط بود. فروردین امسال، پس از طرح سؤال دو نماینده عضو «جبهه پایداری» از «محمود واعظی»، وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات، مجلس به او کارت زرد داد. نمایندگان از او پرسیده بودند: «دلایل توسعه شبکه و پهنای باند اینترنت توسط وزارت ارتباطات بدون پیوست فرهنگی و قبل از راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات و بی‌توجهی به ظرفیت داخلی چیست؟»

وزیر ارتباطات پس از دریافت این کارت زرد پاسخ داد: «ما به دلیل برخی بهانه‌ها، توسعه پهنای باند اینترنت را تعطیل نمی‌کنیم.»

حالا اما یک بهانه دیگر هم پیدا شده است؛ ۱۵ آبان ماه، محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فن آوری اطلاعات گفت: «۲۵ هزار روستای کشور در آینده نزدیک به اینترنت پرسرعت متصل می‌شود.»
وی چنین برنامه‌ای را جزو افتخارات دولت دانست.

اما در گزارش خبرگزاری بسیج در مورد این اقدام آمده است: «در حال حاضر، اینترنت با سرعت بیش از ۱۲۸ کیلوبایت در کشور ما در هرجایی که ارائه می‌شود، مطلقاً غیرقانونی است… آقایان دقیقاً خلاف فرموده مقام معظم رهبری، اینترنت پرسرعت در کشور توزیع می‌کنند.»

اما شبکه ملی اطلاعات که شرط خامنه‌ای بوده، چیست؟ بر اساس ماده ۴۶ «قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی» (۹۰ تا ۹۴)، وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات مکلف است با ایجاد شبکه ملی اطلاعات، سطح خدمات را به‌صورتی فراهم کند که تا پایان سال دوم، کلیه دستگاه‌های اجرایی و واحدهای تابعه و وابسته و نیز تا پایان برنامه، ۶۰ درصد خانوار‌ها و کلیه کسب‌وکار‌ها بتوانند به شبکه ملی اطلاعات و اینترنت متصل شوند.

سابقه این ایده البته طولانی‌تر است؛ به گفته محمود واعظی، تأسیس شبکه ملی اطلاعات ۱۲ سال است که مطرح‌شده اما تا امروز هیچ اقدامی در این زمینه انجام‌نشده است. (۲۵ فروردین ۹۴، صحن علنی مجلس)

به نوشته روزنامه «وطن امروز»، در هشت سال قبل از سال ۹۳، حدود یک هزار میلیارد تومان برای شبکه ملی اطلاعات هزینه شده است درحالی‌که تنها در سال ۱۳۹۳ حدود یک هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به این طرح، بودجه اختصاص‌یافته است. بنابراین گزارش، این رقم در سال جاری نیز همین حدود است.

بااین‌حال، روزنامه وطن امروز تأکید کرده که این طرح کماکان در مرحله «اسلاید» و «پاورپوینت» است و وزارت ارتباطات اعلام کرده که برای اجرایی کردن آن به ۶ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

«نصرالله پژمانفر»، نماینده عضو «جبهه پایداری» که عضو شورای عالی مجازی نیز بوده هم گفته است دولت برای اجرای این پروژه، ۱۱ سال زمان پیش‌بینی کرده است.

این اعداد و ارقام در حالی اعلام می‌شوند که دولت احمدی‌نژاد در پایان دوران کاری خود مدعی پیشرفت ۹۰ درصدی این پروژه شده بود.

نصرالله پژمانفر، نماینده مجلس در این زمینه در یادداشتی نوشته است: «در شرایط فعلی، مردم ایران به فضای مجازی که مدیریت آن در اختیار امریکا است، سرگرم و گرفتارشده‌اند. رسانه‌های خارجی جهت ایجاد وحشت از کار بسیار بزرگ راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات، برای اجتناب مردم و ایجاد نگرانی تبلیغ می‌کنند. آن‌ها در تبلیغات وسیع و مکرر خود، شبکه ملی اطلاعات را محدودکننده شبکه جهانی معرفی می‌کنند. در همین حال، متأسفانه در وزارت ارتباطات نیز نگاه متفاوتی نسبت به این موضوع وجود ندارد. آن‌ها هم معتقدند این پروژه بسیار بزرگ و انجام نشدنی است.»

با این وصف، می‌توان پیش‌بینی کرد در طول دهه آینده نیز کماکان فشارهای سیاسی برای ممانعت از برخورداری مردم از اینترنت پرسرعت به دلیل نگرانی‌های امنیتی ادامه داشته باشد.