حداقل دستمزد کارگران در سال ۹۵ نزدیک به ۸۱۲ هزار تومان در ماه، و بسیار کمتر از خط فقر تعیین شده است. دبیر کانون انجمنهای صنفی میگوید بیش از هفت میلیون کارگر کمتر از این میزان حقوق میگیرند.
به گزاررش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از تسنیم، دبیر کانون انجمنهای صنفی کارگران گفت: رعایت نکردن قانون کار و عدم نظارت بر کارگاهها باعث رشد اشتغال غیررسمی همراه با دستمزد اندک و عدم پوشش بیمهای شده است.
او میگوید مطابق ماده ۷ قانون کار، در کارهایی که “ماهیت دائم و جنبه مستمر” دارند، باید قرارداد دائم منعقد شود و تبصره ۲ این ماده دولت را موظف کرده کارهای دائم و غیردائم را از طریق تدوین آئیننامهای مشخص کند.
ابوی در ادامه گفت: «اما وقتی آییننامه به نگارش درنیامده و هیئت وزیران آن را به تصویب نرسانده نمیتوان انتظار داشت قانون کار به اجرا درآید.»
اشتغال غیررسمی یک سوم شاغلان
بنابر این گزارش ابوی با اشاره به وجود بیش از ۷ میلیون کارگر که کمتر از حداقل دستمزد تعیین شده حقوق میگیرند گفته است: «داشتن حقوق مناسب یکی دیگر از دغدغههای جامعه کارگری ایران است که این مشکل نیز با اجرای صحیح قانون کار رفع خواهد شد. جامعه کارگری کشور امروز به شدت از حیث معیشت و تامین مایحتاج اصلی خود با مشکلات بسیار زیادی دست و پنجه نرم میکنند.»
با ادامه رکود اقتصادی و فعالیت اغلب واحدهای تولیدی با کمتر از نیمی از ظرفیت، بسیاری از کارگرانی که شغل خود را از دست دادهاند به کارهای متفرقه رو میآورند که معمولا به شکل غیررسمی و با دستمزدی بسیار پائین انجام میشوند.
علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مهر ماه سال گذشته گفته بود در ایران حدود ۲۲ و نیم میلیون نفر شاغل هستند که حدود یک سوم آنها اشتغال غیررسمی محسوب میشوند و بیمه نیستند.
دستمزدهای کمتر از خط فقر
وزیر کار ۱۲ اردیبهشت در مراسمی که به مناسبت هفته کارگر برگزار شد از بیمه شدن ۱۰ میلیون کارگر در دولت یازدهم خبر داد که به گفتهی او “عمدتا در مناطق حاشیهنشین ساکن بوده و دارای کمترین میزان دستمزد بودهاند”.
فعالان کارگری گرچه از بیمه شدن این افراد استقبال کردهاند تاکید میکنند که وجود این تعداد کارگر غیررسمی بیانگر شمار افرادی است که از دریافت حداقل دستمزد مطابق قانون کار نیز محروم هستند.
اسفند ماه سال گذشته اعضای شورای عالی کار، متشکل از نمایندگان دولت، کارفرمایان و برخی تشکلهای صنفی کارگری توافق کردند حداقل دستمزد کارگران در سال ۹۵ با ۱۴ درصد افزایش نسبت به سال قبل حدود ۸۱۲ هزار تومان باشد.
در پی این توافق علی ربیعی گفته بود که با در نظر گرفتن دریافتیهای جانبی کارگران حداقل دریافتی یک کارگر متاهل با دو فرزند در سال ۹۵ به یک میلیون و ۱۳۵ هزار تومان میرسد.
دستمزد کارگران با تمام دریافتیهای جانبی نیز با حداقل نیاز یک خانواده ۴ نفره برای گذشتن از خط فقر، به ویژه در شهرهای بزرگ بسیار فاصله دارد.
۳ میلیون تومان، خط فقر در کلانشهرها
عادل آذر، رئیس مرکز آمار ایران پاییز سال ۱۳۹۳ اعلام کرده بود که متوسط هزینه یک خانواده شهری در بهار همان سال، یک میلیون و ۸۲۲ هزار تومان بوده است. بر این اساس اگر خانوادهای چنین درآمدی نداشت، زیر خط فقر قرار میگرفت.
ابوالفضل فتحاللهی، عضو هیأت مدیره انجمنهای صنفی کارگران اسفند ۹۴ در یک گفتوگوی ویژه تلویزیونی اعلام کرد که با توجه به افزایش هزینههای آموزشی، مسکن، کالاهای مصرفی و خدمات، خط فقر یک خانواده کارگر ۴ نفره به ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسیده است.
به این ترتیب نه تنها کارگران رسمی و غیررسمی که بخش بزرگی از کارمندان ایران در شهرهای بزرگ نیز زیر خط فقر قرار دارند.