در آستانه سفر رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به نیویورک برای شرکت در هفتاد و یکمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد، گزارش‌گران بدون مرز (RSF) بار دیگر رفتار مقام‌های مسوول جمهوری اسلامی در زیر فشار گذاشتن رسانه‌ها و بازداشت روزنامه‌نگاران را محکوم می‌کند.
به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از گزارش‌گران بدون مرز، در این هفته دست‌کم دو روزنامه‌نگار بازداشت شدند و شماری دیگر را دستگاه قضایی زیر مهار رهبر جمهوری اسلامی و وزرات اطلاعات تهدید و یا احضار کرده‌اند.
صبح روز ۲۹ شهریور ۱۳۹۵ ماموران امنیتی صدرا محقق مسوول صفحه‌های اجتماعی روزنامه شرق را در منزل خود بازداشت کردند. خبرگزاری حکومتی مهر در خبر کوتاهی نوشت : «یکی از عوامل ارتباطی میان رسانه‌های ضد انقلاب طی عملیات اطلاعاتی توسط یکی از نهادهای امنیتی دستگیر شد(…)» این خبرگزاری اتهام او را «اقدام به تهیه گزارش‌هایی از اوضاع داخلی کشور برای رسانه‌های ضدانقلاب» نوشته است. صدار محقق نیز خبر‌های فساد در شهرداری تهران را که به ماجرای «املاک نجومی» معروف شده‌اند، هم‌رسانی می‌کرد.
اما نخستین قربانی این رخداد یاشار سلطانی مدیر سایت معماری‌نیوز بود. وی در روز ۲۷ شهریور پس از احضار به دادسرای دادگاه فرهنگ و رسانه تهران، در ظاهر به دلیل ناتوانی در پرداخت وثیقه‌ای کلان روانه زندان شد. ۸ شهریور سایت معماری‌نیوز اسنادی را در رابطه با واگذاری زمین و آپارتمان به برخی مسوولان شهرداری و شورای شهر تهران منتشر کرد. مدیر سایت در همان روز به شعبه دوم دادگاه فرهنگ و رسانه تهران احضار شد و دبیرخانه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در آن روز سایت معماری‌نیوز را فیلتر کرد. سه روز بعد همین “کارگروه” خبرگزاری‌های موج و برنا ( مسدودسازی برنا پس از یک هفته برداشته شد) و دست‌کم دو سایت دیگر اطلاع‌رسانی پویش و ۹ صبح را، برای انتقاد از معیارهای دوگانه دستگاه قضایی در مبارزه با فساد و یا بازانتشار خبرهایی در باره “املاک نجومی”، از دسترس خارج کرد.
رضا معینی مسئول بخش افغانستان و ایران گزارش‌گران بدون مرز در این باره اعلام کرد: «حسن روحانی درحالی برای آخرین‌بار در دوره ریاست‌جمهوری‌اش به مجمع عمومی سازمان ملل می‌رود که وعده انتخاباتی «تغییر به نفع آزادی بیان و مطبوعات» محقق نشده است. وضعیت آزادی اطلاع‌رسانی همچنان در ایران نامساعد است و در سایه تهدید‌های جنگ و فساد بر کشور به نظر می‌رسد این وضعیت ناگوارتر شود. دستگاه قضایی و سپاه پاسداران زیر فرمان علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی، اطلاع‌رسانی مستقل را مهار و سرکوب می‌کنند. حسن روحانی که بنا بر قانون ناظر اجرای قانون اساسی است، می‌توانست به این وضعیت پایان دهد، کاری که تا امروز نکرده است. او ترجیح داد بازارهای ایران را برای سرمایه‌های خارجی باز کند تا در‌های زندان را به روی زندانیان سیاسی بگشاید»
در ۷ شهریور ماموران امنیتی شخصی‌پوش، فواد صادقی را بازداشت کردند. علت این بازداشت رسما اعلام نشده است. مشاور رئیس‌جمهور اسبق علی‌اکبر هاشمی رفسنحانی و سردبیر سابق دو سایت اطلاع‌رسانی تعطیل شده آینده ( بهمن ۸۸) و بازتاب امروز (اردیبهشت ١٣٩٢ ) پیش از این دو بار دیگر بازداشت شده بود. آخرین بار ٢٩ اردیبهشت ۱۳۹۲ بود که در تاریخ ٢۶ خرداد همان سال به شکل موقت آزاد شد. این بازداشت در پی روشنگری‌هایی در باره فساد در دولت احمدی‌نژاد بود و بازداشت اخیر وی ممکن است در پیوند با پرونده‌سازی پیشین باشد.
در تاریخ ۲۷ شهریور وکلای عیسی سحرخیز اعلام کردند که حکم وی در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران از سه سال به ۲۱ ماه تغییر کرده است. پیش از این محمود علیزاده طباطبایی، وکیل‌مدافع این روزنامه‌نگار، گفته بود این دادگاه موکلش را برای اتهام « توهین به علی خامنه‌ای رهبر حمهوری اسلامی» به یک سال و برای تبلیغ علیه نظام» به دو سال حبس قطعی محکوم کرده است. عیسی سحرخیز در خاطرات زندانش از اتاقی به نام «کازینو سیدعلی» در زندان رجایی‌شهر نام می‌برد که در آن زندانی‌ها ورق و تخته‌نرد بازی می‌کرده‌اند. دادگاه این نام‌گذاری را مصداق توهین به رهبر جمهوری اسلامی دانسته است.
عیسی سحرخیر یکی از چهره‌های شناخته‌‌شده مطبوعات ایران است که پیش از این نیز در تاریخ ١١ تیرماه ١٣٨٨ بازداشت و تا ۱۶ مهرماه ۱۳۹۲ در زندان به‌سر برد. وی در موج دستگیری و احضار روزنامه‌نگاران به همراه سه روزنامه‌نگار دیگر به تاریخ ۱۱ آبان ۱۳۹۴ بازداشت شد و از تاریخ ١٩ اسفند، در پی اعتصاب غذایی طولانی‌مدت و نارسایی قلبی به بیمارستان منتقل شده است. ۷ شهریورماه حکم زندان یکی دیگر از قربانیان موج بازداشت، آفرین چیت‌ساز از ده سال زندان به دو سال زندان و دو سال محرومیت از فعالیت مطبوعاتی کاهش پیدا کرد. در تاریخ ۲۲ اسفند سال گذشته آفرین چیت‌ساز، احسان مازندانی و سامان صفرزایی در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب اسلامی تهران با اتهام هایی چون«فعالیت تبلیغی علیه نظام»، «اقدام علیه امنیت ملی از طریق اجتماع و تبانی و توهین به مقامات» محاکمه شده و به ده، هفت و پنج سال زندان محکوم شده بودند. این احکام در دادگاه تجدیدنظر به دو سال زندانی قطعی کاهش پیدا کرد.
شماری از این روزنامه‌نگاران به‌مانند دیگر همکاران زندانی خود از این میان محمد صدیق کبودوند، نرگس محمدی و شهروندـروزنامه‌نگار زندانی، رؤیا صابری‌نوبخت بیمار هستند اما مسوولان حکومتی از آزادی آن‌ها خوداری می‌کنند و از درمان بایسته باز می‌دارند.
یادآور می‌شویم: “بنا بر میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی که ایران یکی از امضاکنندگان آن است، محروم کردن از درمان پزشکی می‌تواند نقض ممنوعیت شکنجه و رفتار ظالمانه، غیرانسانی و یا تحقیرآمیز محسوب شود”.
مقامات مسوول جمهوری اسلامی ایران حقوق بین‌المللی ناظر بر حقوق بشر را رعایت نمی‌کنند. در تاریخ ۲۳ شهریور ۱۳۹۵، زید رعد ال‌حسین، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد در سخنرانی بازگشایی سی و سومین نشست شورای حقوق بشر از جمهوری اسلامی ایران برای عدم همکاری این کشور با مکانیزم‌های حقوق بشری بین‌المللی و گزارشگر ویژه انتقاد کرد. شورای حقوق بشر سازمان ملل ایران از اردیبهشت سال ۲۰۱۱ احمد شهید را به عنوان گزارشگر ویژه برای بررسی وضعیت حقوق بشر تعیین کرده است. جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه به این گزارشگر ویژه اجازه ورود به کشو و تهیه گزارش را نداد. از سپتامبر سال جاری عاصمه جهانگیر جانشین احمد شهید خواهد شد.
ایران در رده‌بندی جهانی آزادی مطبوعات گزارش‌گران بدون مرز از میان ١٨٠ کشور جهان در رده ١۶٩ قرار دارد.
