معاون امور اجتماعی بهزیستی با انتقاد از شهرداری تهران گفت که شهرداری طبق قانون موظف است تا به تأمین و تجهیز مکان نگهداری از کودکان خیابانی بپردازد، اما در دو سال گذشته و علی‌رغم نامه‌نگاری‌های متعدد بهزیستی با شهرداری تهران، این نهاد از انجام وظایف قانونی خود سرباز زده‌است.
به گزارش تارنگارحقوق بشر در ایران، حبیب‌الله مسعودی فریددرباره جمع‌آوری متکدیان زیر ۱۵ سال توسط شهرداری با اشاره به آئین‌نامه جمع‌آوری متکدیان مصوب ۱۳۷۸ شورای عالی اداری به ایلنا گفت: در این آئین‌نامه محوریت با فرمانداری‌ها و شهرداری‌ها است به این نحو که متکدیان باید ابتداد در مکانی موقت جمع شده و اقدامات اولیه روی آنها انجام شود به عنوان مثال توسط ناجا احراز هویت شده، از نظر بیماری‌ها و موارد حاد بررسی شوند و طی ۱۰ روز تمامی دستگاه‌ها افرادی را که مسائلشان به حوزه فعالیت آنها مربوط می‌شود، شناسایی و به مراکز خود ببرند.
وی ادامه داد: به طور مثال سازمان بهزیستی بحث کودکان، سالمندان، معلولان و بیماران روانی مزمن را برعهده دارد، موضوع در راه ماندگان با کمیته امداد و مباحث درمانی با وزارت بهداشت است. افراد مجرم نیز در زمان احراز هویت ممکن است، شناسایی شده و با حکم قاضی درباره آنها تصمیم‌گیری شود.
وی با اشاره به آغاز طرح جمع‌آوری متکدیان از ۲۳ بهمن گفت: تا اواخر هفته گذشته تعداد کودکانی که در این طرح شناسایی شده و نیاز به نگهداری در مراکز شبانه‌روزی بهزیستی دارند، حدود ۲۹ نفر است، از این تعداد ۵ تن ایرانی و ۲۴ نفر غیرایرانی هستند که این کودکان نیز در مرکز بهزیستی نگهداری می‌شوند، زیرا این کودکان بی‌سرپرست بوده یا والدینشان مشخص نیست و نمی‌توانیم بگذاریم، کودک با هر ملیتی که باشد بدون خانواده در خیابان بماند.
مسعودی فرید با بیان اینکه آئین‌نامه ساماندهی کودکان با آئین‌نامه جمع‌آوری متکدیان ممکن است، همپوشانی داشته باشد، ادامه داد: در آئین‌نامه ساماندهی کودکان خیابانی محوریت با سازمان بهزیستی است، اما برای ۱۱ دستگاه دیگر از جمله شهرداری نیز وظایفی در نظر گرفته شده است.
تامین مکان برای نگهداری موقت از کودکان بر عهده شهرداری است
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی تصریح کرد: نقش شهرداری در موضوع کودکان خیابانی تنها جمع‌آوری نیست، بلکه علاوه برآن تامین و تجهیز مکان نگهداری از این کودکان با شهرداری است. همچنین وزارت بهداشت برای درمان این کودکان و آموزش و پرورش برای مباحث آموزشی آنان نقش دارند، درباره اتباع بیگانه نیز وزارت کشور مسئولیت دارد، زیرا تقریبا ۷۰ درصد این کودکان غیرایرانی هستند.
وی با اشاره به اینکه مهم‌ترین مشکل ما در تهران به تامین و تجهیز مکان برای نگهداری از این کودکان مربوط است، خاطرنشان کرد: در این‌باره از ۲ سال قبل تاکنون نامه‌نگاری‌های متعددی با شهرداری انجام داده‌ایم که تاکنون در این خصوص اقدامی از طرف شهرداری انجام نشده است. حدود ۲۰ سال پیش یکی، دو مکان توسط شهرداری وقت در اختیار ما قرار داده شد، اما بعد از آن چنین مساله‌ای تکرار نشد و ما الان با کمبود مکان رو به رو هستیم.
مسعودی فرید افزود: مشکل دیگر ما مربوط به اتباع غیرایرانی است که دفتر امور اتباع بیگانه وزارت کشور باید به این موضوع ورود کند، همچنین قوه قضائیه نیز در مواردی که این کودکان را ساماندهی اولیه می‌کنیم و مجددا به خیابان بازمی‌گردند، ورود بیشتری داشته باشند که کمتر شاهد حضور کودکان در خیابان باشیم.
۲۶۰۰ کودک خیابانی در تهران شناسایی شده‌‌اند
وی با تاکید براینکه نامه‌نگاری‌هایی نیز با شخص شهردار تهران داشتیم و پاسخی هم نگرفتیم، عنوان کرد: با رویکرد خانواده‌محور و توانمندسازی خانواده و با کمک سازمان‌های مردم‌نهادی که در خصوص کودکان خیابانی فعالیت می‌کنند از بهمن ماه سال گذشته طرح ساماندهی کودکان خیابانی را آغاز کردیم و تاکنون توانسته‌ایم؛ حدود ۲ هزار و ۶۰۰ کودک را در تهران شناسایی کنیم که از این تعداد ۷۰ درصد غیرایرانی هستند و درصد بالایی از کودکان ایرانی نیز غیرتهرانی هستند.
این مقام مسئول در سازمان بهزیستی کشور گفت: مکاتبه با شهردار از طرف مدیر بهزیستی استان تهران و برای دراختیار قرار دادن مکانی برای نگهداری موقت این کودکان انجام شده است و چیزی بیش از وظایف مطروحه در آئین‌نامه برای شهرداری از این نهاد انتظار نداریم.
وی با ابراز تاسف از اینکه پاسخی به این مکاتبات داده نشده است، افزود: در برخی مکاتبات هم شهرداری اعلام کرده که ما چنین امکاناتی نداریم. در نهایت هم یک یا دو مکان دراختیار ما قرار دادند و برخلاف وظیفه قانونی خود شرایطی برای ما گذاشته‌اند که عملا اجرای کار را با مشکل رو به رو کرده است، مثل اینکه سازمان‌های مردم نهاد باید با ما کار کنند و به ما گزارش دهند که این بیش از آن‌چیزی است که در آئین‌نامه مشخص شده است.
وی در ادامه با بیان اینکه کلان‌شهرها شرایطی دارند که گروهی از کودکان برای کار به آنها وارد شده و مورد استفاده ابزاری قرار می‌گیرند، خاطرنشان کرد: بنا بود با هر کودکی با توجه به بررسی مشکلات خانواده وی و دلایل مهاجرت آنها به کلان‌شهرها عمل کنیم.
معاون امور اجتماعی با اشاره به اینکه ممکن است؛ کودک از خانوادده زن سرپرست باشد یا سرپرست خانواده بیکار، از کار افتاده یا معتاد، افزود: حتی ممکن است؛ کودک در اختیار باندهایی قرار داده شود. ما ۴ باند را طی ماه‌های گذشته در تهران شناسایی کرده و به نیروی انتظامی و امنیتی تحویل دادیم. البته کمتر از ۵ درصد کودکان خیابانی در قالب باند کار می‌کنند و مابقی به صورت خانوادگی یا گروهی یا قومی در خیابان‌ها فعالیت می‌کنند.
وی با تاکید براینکه در خصوص جمع‌آوری کودکان خیابانی، اورژانس اجتماعی نیز با رویکرد مددکاری وارد عمل شده و رویکرد ما نسبت به این کودکان جذب آنها است و نه جمع‌آوری‌شان، تصریح کرد: از ۳ سال پیش مراکز توانمندسازی کودک و خانواده و مراکز ساماندهی روزانه کودکان خیابانی را در ۵ استان کشور را به صورت پایلوت راه‌اندازی کردیم و در حال حاضر این طرح در اکثر استان‌ها به جز استان‌هایی که مشکل کودک خیابانی ندارد، اجرا می‌شود.
