در حالی که دستگاه های امنیتی در پنج هفته اخیر یازده تن از فعالان محیط زیست را بازداشت کرده‌اند، شماری دیگری از آنان در جریان سقوط هواپیمای تهران- یاسوج جان خود را از دست داده‌اند؛ کاووس سیدامامی نیز در دوران بازجویی در زندان جان باخت و خبر فوت دو فعال محیط زیست دیگر به نام‌های محمد صادق و محمدباقر یوسفی نیز به تازگی منتشر شده است.
به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران، روز ۲۹ بهمن ۹۶ دستکم ۱۶ تن از فعالان محیط زیست بر اثر سقوط پر ابهام هواپیمای تهران- یاسوج جان خود را از دست دادند.
پیکر برخی از این فعالان محیط زیست همچنان در ارتفاعات کوه «دنا» باقی مانده و تلاش‌ها برای انتقال آنها تاکنون چندان نتیجه‌بخش نبوده است.
محمد فهیمی، علی فرزانه، سیدرضا فاطمی‌طلب، احمد چرمیان، خلیل آهنگران، مژگان نظری، بهنام برزگر، احمد نظری، غلامعلی احمدی، سلمان شریف آذری، مهدی جاویدپور، حامد امیری، سیدبهزاد سیادتی، اردشیر راد، مصطفی رضایی و علی زارع هویت این جان باختگان است.
از سوی دیگری انجمن «نبض زمین» از مرگ دو فعال محیط زیست شهر «جم» در استان بوشهر خبر داده است.
بر اساس این گزارش محمد صادق و محمدباقر یوسفی، دو برادر فعال در حوزه محیط زیست، جان خود را از دست داده‌اند.
آن‌طور که «انجمن نبض زمین» نوشته علت مرگ این دو برادر «سانحه تصادف» بوده است.
هفت نفر از فعالان محیط زیست در تهران نیز از ۴ و ۵ بهمن ۱۳۹۶ در بازداشت نیروهای امنیتی به سر می‌برند.
مراد طاهباز، عضو هیات مدیره میراث پارسیان و تبعه ایرانی امریکایی، هومن جوکار مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، طاهر قدیریان دانشمند جوان «انسان و کره مسکون» یونسکو، سام رجبی کارشناس محیط زیست، امیرحسین خالقی و نیلوفر بیانی، کارشناسان حیات وحش و سپیده کاشانی همسر هومن جوکار و سرپرست فعالیت‌ها و مشاور سابق برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، هویت این فعالان است.
کاووس سیدامامی شهروند ایرانی–کانادایی و استاد دانشگاه و مدیر موسسه میراث پارسیان نیز روز چهارم بهمن ماه همزمان با همکارانش بازداشت شد و روز ۱۹ بهمن ماه خبر فوت او به خانواده‌اش اطلاع داده شد. مقامات زندان مدعی شدند او در سلولش دست به خودکشی زده است. جنازه سیدامامی در تاریخ ۲۴ بهمن ماه دفن شد اما هنوز پاسخ کالبدشکافی و علت مرگ به خانواده و وکلای آنها ابلاغ نشده است.
تلویزیون دولتی ایران شامگاه پنجشنبه ۲۶ بهمن، فیلمی را با عنوان «منطقه ممنوعه» پخش کرد که در آن ادعا شده بود که آقای سید امامی و دیگر فعالان محیط زیستِ بازداشت شده دراین پرونده، اقدام به «جاسوسی» کرده‌اند.
در این فیلم همچنین ادعا شد که دوربین‌هایی که توسط این افراد با هدف شناسایی گونه‌های نادر حیوانات در ایران نصب شده بود، از «سایت‌های موشکی ایران فیلم‌برداری می‌کرده‌است».
وکلای خانواده کاووس سیدامامی پس از انتشار فیلم در بیانیه ای از مسئولان خواستند که «به جای فضاسازی امنیتی و هتک حیثیت متوفی و جریحه‌دار کردن عواطف خانواده» او «پاسخگوی مسئولیت خود در وقوع این امر فجیع باشند».
بر اساس این بیانیه، سازندگان این فیلم به دلیل « فقدان مدرک مستدل» سعی کردند «با تمسک به روش‌های غیرقانونی و استفاده از تصاویر خانوادگی و خصوصی متوفی، که برخی در جمع‌های خانوادگی و تعدادی نیز بنابر جایگاه بین‌المللی این پژوهشگر معتبر در کشورهای دیگر است» چهره کاووس سیدامامی را مخدوش کنند.
سه فعال محیط زیستی دیگر وابسته به «موسسه حافظان طبیعت لاوردین» را در روزهای پایانی بهمن ماه در بندر لنگه از توابع استان هرمزگان بازداشت کرده‌اند.
رسانه های داخلی بدون ذکر هویت بازداشت شدگان این خبر را منتشر کرده و نهاد بازداشت کننده را سپاه اعلام کرده اند.
کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل در هفته‌های گذشته با اعتراض به بازداشت فعالان محیط زیست و مرگ کاووس امامی از حکومت ایران خواستند که «روند جدید و نگران‌کننده» برخورد با فعالان محیط زیست را متوقف کند.
این کارشناسان خواستار «آزادی فوری» فعالان محیط زیست و رفع اتهام از آنها شده‌اند.
