شهریور ماه ۹۲، زمانی که امید به گشایش سیاسی و رفع فضای امنیتی در میان روزنامهنگاران و کنشگران سیاسی و اجتماعی افزایش یافته بود٬ یکی از روزنامهنگاران سابق که پیشتر نیز بازداشت شده و چندین ماه را در انفرادی بهسر برده بود از سوی سازمان اطلاعات سپاه احضار میشود. اینبار اما موضوع، بازجویی و تفهیم اتهام نبود. کسانی که در این سازمان بر روی پرونده فعالان رسانهای کار میکردند تصمیم گرفته بودند یک جزوه کامل و بهروز از آنها حاوی سوابق کاری، ارتباطات و فعالیتهای سیاسیشان تهیه کنند.
به گزارش تارنگار حقوق بشر در ایران به نقل از زیتون، حدود ۲ ما طول کشید تا کارشناسان سازمان اطلاعات سپاه با همراهی روزنامهنگارِ سابق٬ این پروژه را به پایان برسانند. در نهایت جزوهای از تمامی روزنامهنگاران و خبرنگاران فعال در رسانههای اصلاحطلب آماده شد که در آن علاوه بر سوابق کاری گذشته و فعلیشان، ارتباطات دوستانه، دیدگاهها و تمایلشان نسبت به برخی احزاب و شخصیتهای سیاسی و همچنین ارتباطات دوستانهشان مورد اشاره قرار گرفته بود.
نکته مهم در این جزوه آن بود که جلوی نام برخی افراد همکاری با رسانههایی همچون روزآنلاین، کلمه، سحام نیوز، جرس، رادیو زمانه، بیبیسی فارسی و… درج شده بود و همین مبنایی شد برای احضار شماری از آنها توسط اطلاعات سپاه. نکته عجیب اینجا بود که افراد احضار شده صرفا با استناد به اطلاعات مندرج در این جزوه متهم به همکاری با «رسانههای معاند» شدند بی آنکه مستند دیگری در پرونده آنها در این زمینه وجود داشته باشد.
در آن هنگام از این جزوه در همین سطح استفاده شد اما سال گذشته قاضی قطبی، رئیس دادسرای فرهنگ و رسانه که از ابتدا علاقه ویژهای به الصاق برچسب همکاری با «رسانههای معاند» به روزنامهنگاران اصلاحطلب داشت در تعامل با معاونت اطلاعات سپاه شروع به استفاده مجدد از این جزوه کرده و علاوه بر احضار تعدادی از روزنامه نگاران، در اواخر سال گذشته نیز بهروز رسانی این جزوه را در دستور کار قرار داد. روش وی در این زمینه بنابر پارهای ملاحظات در این گزارش قید نمی شود اما با توجه به برخی اخبار جدید به آنچه که در حال حاضر در جریان است اشاره خواهد شد.
قطبی در سال گذشته و بهار امسال اقدام به احضار شماری از افرادی کرد که در این جزوه نام آنها به عنوان همکار با رسانههای فارسی زبان خارج از کشور قید شده بود اما اطلاعات سپاه هنوز در قبال آنها اقدامی صورت نداده بود. وی نیز مشابه همان رفتاری را با احضارشدگان داشت که بازجویان سپاه داشتند، اتهام همکاری با رسانههای معاند بدون وجود هیچ مدرکی دال بر چنین ارتباطی در پرونده افراد.
در ۲ ما اخیر نیز تکمیل پروفایل روزنامهنگاران از سوی قاضی قطبی و اطلاعات سپاه به موازات یکدیگر پیش میرود. روش کار نیز بدین صورت است که از افرادی که در دادسرای فرهنگ و رسانه مورد بازپرسی قرار گرفته و یا توسط عوامل سپاه بازجویی میشوند، اطلاعاتی از همکاران و دوستان رسانهای اخذ و به جزوه مورد اشاره اضافه میشود. در همین زمینه، شنیدهها حاکی از آن است که عوامل دخیل در تکمیل این جزوه اتهام آمیز٬ مجددا سعی دارند از روشی که در سال ۹۲ استفاده کردند بهره برده و با مجبور ساختن یا اقناعِ برخی روزنامهنگاران به همکاری کار را پیش ببرند.
اجبار به لخت شدن
برخی از روزنامهنگاران در ماههای اخیر از سوی اطلاعات سپاه به آدرسهای مختلفی در مناطق مرکزی تهران احضار شدهاند که در یکی از این اماکن با رفتارهایی غیراخلاقی و زننده مواجه بودهاند.
در ابتدا زمانی که یکی دو مورد از برهنه کردن افراد به بهانه بازرسی بدنی گزارش شد گمان میرفت این موضوع موردی بوده و به روحیات و شخصیت یکی از بازجویان مرتبط است چرا که در هر دو مورد، یک بازجو دستور این اقدام را به همکارانش داده بود. اما در حال حاضر که تعداد روزنامهنگارانی که مجبور به درآوردن لباسهای خود در جریان بازجویی شدهاند به ۹ تن افزایش یافته و ۲ نفر از بازجویان نیز در آن دخیل هستند شائبه تعمد و دستوری بودنِ تحقیر و توهین به شماری از روزنامهنگاران تقویت شده است.