محمد حسین سپهری و فاطمه سپهری، دو تن از بازداشت شدگان بیانیه گذار از جمهوری اسلامی، از ۲۰ مردادماه در مشهد در بازداشت به سر می برند. علیرغم گذشت ۱۷ روز از بازداشت، این فعالان همچنان از حق ملاقات محروم اند و مسئولان قضایی از پاسخگویی به خانواده ها امتناع میکنند. مسعود مهدوی معین، فرزند فاطمه سپهری، در این خصوص با تارنگار حقوق بشر در ایران گفت و گو کرده است که متن آن را می توانید در پی بخوانید.
روند قانونی پرونده چطور پیش می رود؟ آیا بازداشت شدگان تفهیم اتهام شده اند؟
در این مدت ما با مراجعه به ارگانهای دولتی مربوطه همچون کلانتری، شعبه ۹۰۳ دادگستری خیابان کوه سنگی (دادگاه انقلاب)، حتی در صحبت با معاون دادستانی و بازپرس مستقیم پرونده هیچ پاسخی دریافت نکردیم. آنها در جواب چرایی دستگیری به ما گفتند «این موضوع به خود ما مربوط است»
مقامات باید بدانند اگر در طول اعتصاب غذا، بازجویی و در کل بازداشت اتفاقی برای آنها رخ دهد، مسئولیتش بطور مستقیم با مقامات قضایی و امنیتی است.
برخی از این بازداشت شدگان در اعتصاب غذا به سر می برند، چه اطلاعاتی در خصوص آخرین وضعیت آنان دارید؟
روز جمعه اول شهریور دایی من، محمدحسین سپهری با همسرشان تماس گرفتند و کمتر از یک دقیقه توانستند با او صحبت کنند؛ ایشان به شدت بی حال و بی رمق صحبت میکردند درمورد اعتصاب غذای خودشان اطلاع دادند؛ او همچنین گفته است که جدا از بقیه بازداشت شدگان نگهداری می شود.
طی تماسی که محمدحسین سپهری با همسرش داشته آیا به موردی از شکنجه در بازداشتگاه اشاره کرده است؟
مدت زمان تماس تلفنی محمد حسین سپهری بقدری کوتاه و احتمالا در حضور مامور و یا بازجو بوده که نمیتوانستند جزییات بیشتری را به همسرشان اطلاع بدهند اما همانطور که میدانیمنفسِ نگه داشته شدن در سلول انفرادی مصداق شکنجه هست و شاید تصمیم ایشان مبنی بر دست زدن به اعتصاب غذا بخاطر شرایط سخت انفرادی یا ضرب و شتم احتمالی و یا اعتراض به نقض قوانین مربوط به بازداشت باشد؛ چرا که هیچکدام از خواسته های مطرح شده در بیانیه خلاف قانون جمهوری اسلامی نیست. تحصن مسالمت آمیز آنها نیز مطابق قانون اساسی عملی غیرقانونی نبوده؛ حتی خود رهبری نیز اخیرا درنشستی گفته بود، من از کسانیکه انتقاد نمیکنند ناراحت میشوم. حالا این عزیزان از عملکرد ناکارآمد سی ساله آقای خامنهای و درکل چهل ساله نظام جمهوری اسلامی بر اساس آنچه که در بطن جامعه جریان دارد و قابل مشاهده است، اعلام نارضایتی کرده اند، اگر این همان انتقادی ست که رهبری گفته است، چرا تحمل نمی شود؟ بنابراین اساسا بازداشت آنها بخاطر بیان انتقادشان در قالب این بیانیه، غیر قانونی ست.
این فعالان در هنگام انتشار بیانیه اعلام کرده بودند که خودشان را برای هرگونه پیشآمدی و پرداخت هرگونه هزینه ای آماده میکنند و هراسی ندارند، حتی آقای لعل محمدی نیز اعلام کرده بود که ما کوله پشتی هایمان را نیز بستهایم تا به هنگام دستگیری آماده رفتن به زندان باشیم اما تحت هر شرایطی خواسته خود را مطرح میکنیم.
در خصوص پیگیری هایی که از جانب خانواده ها صورت گرفته است و پاسخ مسئولین توضیح دهید.
ما از همان آغازین ساعات بازداشت پیگیری کردیم اما هیچ جوابی نگرفتیم.
روز دوم دستگیریشان به زندان وکیل آباد مشهد مراجعه کردیم، اما به ما گفته شد که آنها ممنوع الملاقات هستند؛ سپس به ما گفتند که تحویل ادارۀ اطلاعات شدهاند.
اینها به هر کسی که بخواهند برچسب امنیتی بودن میزنند و میگویند این پرونده امنیتی است و بعد به خود اجازه میدهند هرگونه رفتاری با آنها داشته باشند و در مقابل آن نیز هیچگونه پاسخگویی به هیچ کسی ندارند.
حتی کوچکترین اعتراضها به وضعیت اسف بار معیشتی و اقتصادی مردم و فسادها و اختلاس ها نیز با برچسب امنیتی بودن مواجه شده و پرونده وارد مراحل امنیتی میشود؛ مسئولان هم به تبع آن به خود اجازه هرگونه رفتارناپسندی با معترضان را میدهند.
از وضعیت دیگر بازداشت شده ها خبری در دست دارید؟
آقای غلامحسین بروجردی با شرایط بسیار بدی بازداشت شدند؛ ایشان جانباز هستند و وضعیت جسمانی خوبی ندارند و در همان روز بازداشت ایشان را با صندلی چرخ دار با خود میبرند. او همچنین بیماری تنفسی نیز دارند و خبردار شدیم که در طول بازداشت احتمالا بدلیل فشارهای ناشی از شرایط نابسامان نگهداری که از تحمل ایشان خارج بوده، مجبور شدند، او را به بیمارستان قائم مشهد منتقل کنند.
آقای عبدالرسول مرتضوی طی تماسی با پسرشان گفتند که چند روزی در اعتصاب غذا به سر بردند اما الان دیگر در اعتصاب نیستند و جدا از بقیه نگهداری میشوند.
خانم پوران ناظمی دو تماس تلفنی با خانواده داشته و از احوال خود به همسرشان اطلاع میدهند.
خانم فرج زاده و آقای لعل محمدی نیز تماسهای تلفنی کوتاهی با خانواده داشته اند.
آیا برنامهای در خارج از کشور برای ترتیب دادن تجمع در دفاع از حقوق بازداشت شدگان دارید؟
بله. دو تن از اقوام ما که خارج از کشور زندگی میکنند در صدد هستند با هماهنگی با خانواده های دیگر بازداشت شدگان تجمعاتی را مقابل سازمانها ونهادهای حقوق بشری ترتیب بدهند.
در آخر چه پیامی به مردم ایران و نهادها و فعالین حقوق بشری دارید؟
ما از مردم ایران میخواهیم که از صدای تظلم خواهی این عزیزان حمایت کنند و این نقض آشکار حقوق بشر را نادیده نگیرند. همچنین از نهادهای حقوق بشری میخواهیم که حمایت کنند و دستگاه قضایی نظام را تحت فشار قرار دهند.
از خبرنگاران و فعالین حقوق بشرخارج از ایران تقاضا داریم که صدای عزیزان ما باشند و اجازه ندهند که خبرنگاران حکومتی در خارج از کشور صدای عدالتخواهی عزیزان ما را سانسور و بی اثر کرده و چهره ای دموکراتیک و عاری از نقض حقوق بشر از جمهوری اسلامی به دنیا ارائه بدهند. از فعالین میخواهیم با اطلاع رسانی، حاکمیت را درمقابل مجامع بین المللی پاسخگو کنند.
مصاحبه کننده: هنگامه یزدری