در آبان ۱۳۹۸ چه گذشت؟

اعتراضات سراسری آبان ۱۳۹۸، مجموعه‌ای از اعتراضات مردمی است که به شکل مسالمت‌آمیز در صدها شهر ایران برگزار شد. این اعتراضات با افزایش سه برابری قیمت بنزین شکل گرفت، ولی به سرعت معترضان علیه حکومت دست به اعتراض زدند. در همان ساعات آغازین نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی به معترضان حمله کردند و آنان را به خاک و خون کشیدند که در ادامه طی دو تا سه روز دست‌کم بیش از ۱۵۰۰ نفر کشته و هزاران نفر مجروح و بازداشت شدند.

نیمه شب جمعه ۲۴ آبان ۱۳۹۸، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرد که بنزین سهمیه‌بندی می‌شود و قیمت هر لیتر بنزین آزاد از ۱۰۰۰ تومان به ۳۰۰۰ تومان افزایش یافت.

از دقایق اولیه اعلام افزایش قیمت بنزین اعتراضاتی در بعضی شهرها از جمله اهواز، مشهد و سیرجان شکل گرفت. طی چند ساعت اعتراضات گسترش یافت و به صدها شهر در ایران رسید.

شعارهایی که ابتدا در اعتراض به افزایش قیمت بنزین و مشکلات اقتصادی بود، به‌سرعت جای خود را به شعارهایی در اعتراض به حکومت دیکتاتوری و شخص علی خامنه‌ای داد.

همزمان با گسترش بی‌سابقه اعتراضات، اینترنت در سراسر ایران قطع شد. مقام‌های حکومتی نیز علت قطعی اینترنت را مسائل امنیتی عنوان کردند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، علی خامنه‌ای در جلسه‌ای که روز یکشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۸ با مقامات حکومتی داشت دستور پایان‌دادن به این اعتراضات را صادر کرد و گفت: «جمهوری اسلامی در خطر است، هرچه برای پایان‌دادن به این اعتراضات لازم است، به اجرا بگذارید. این دستور من است.» بنا به همین گزارش، خامنه‌ای که در این جلسه از پاره‌شدن تصویر خود توسط معترضین و تخریب یک مجسمه روح‌الله خمینی بسیار خشمگین بود اعلام کرد که در صورت متوقف‌نشدن فوری تظاهرات، او مسئولان حاضر در این جلسه را مسئول نتایج اعتراضات خواهد دانست.

ویدئوهایی که توسط شرکت‌کنندگان در این اعتراضات ضبط و در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است خشونت شدید و آشکار نیروهای سرکوب‌گر را نشان می‌دهد. بیش‌تر کشته‌شدگان در این اعتراضات از ناحیه سر و سینه هدف قرار گرفتند که نشان می‌دهد شلیک‌ها به قصد کشتن معترضان بوده است.

گزارش رویترز از کشته‌شدن دست‌کم ۱۵۰۰ نفر از جمله ۴۰۰ زن و ۱۷ نوجوان طی سه روز اعتراضات مردمی حکایت دارد. همچنین در جریان این اعتراضات و نیز روزهای پس از آن بیش از ۱۳هزار تن بازداشت شدند که تا به امروز احکام سنگین قضایی برای بسیاری از آنان صادر شده است.

از سوی دیگر بررسی آمار تعداد فوتی‌های ثبت‌شده در منابع رسمی سازمان ثبت احوال از پاییز ۱۳۹۴ تا پاییز ۱۳۹۷، نشان می‌دهد تعداد فوتی‌های پاییز ۱۳۹۸ حدود ۸هزار نفر بیش‌تر از آمار فوت‌شدگان همین فصل در سال‌های پیش بوده است. تا کنون دلیل مشخصی برای این افزایش آمار از سوی منابع رسمی منتشر نشده است.

صدور احکام سنگین چون اعدام برای بازداشت‌شدگان یکی از اقدامات حکومت برای جلوگیری از اعتراضات مشابه در آینده است. چند ماه پس از کشتار آبان ۹۸، حکم اعدام سه تن از بازداشت‌شدگان این اعتراضات به نام‌های امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی، در دیوان عالی کشور تایید و برای اجرا به دادسرا اعاده شد که این مسئله با واکنش بسیار گسترده کاربران در فضای مجازی مواجه شد. از جمله هشتگ اعدام نکنید با استقبال گسترده مواجه شد و ترند اول جهانی شد. اعتراض جمعی کاربران تا جایی ادامه داشت که منجر به توقف اجرای این حکم و اجازه اعاده بازرسی برای این پرونده شد.

گفتنی است اعتراضات آبان ۱۳۹۸ گسترده‌ترین اعتراضات علیه حکومت جمهوری اسلامی، از انقلاب اسلامی به این سو بوده است. سرکوب و کشتار معترضان نیز انتقادها و واکنش‌های گسترده بین‌المللی را به‌ دنبال داشته است.

Related posts

Leave a Reply

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.